Cilt 7 Sayı 5 (2019): Business & Management Studies: An International Journal
Makaleler

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UYGULAMALARININ GEÇERLİĞİNİN TEST EDİLMESİ VE ÇALIŞANLARIN ÇEŞİTLİ DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİNE GÖRE BENZERLİK YA DA FARKLILIKLARININ İNCELENMESİ

Birol TEMEL
Dr. Öğrencisi, İstanbul Aydın Üniversitesi
Özge EREN
Dr. Öğr. Üyesi, İstanbul Aydın Üniversitesi

Yayınlanmış 2019-12-25

Anahtar Kelimeler

  • Health and Safety Applications; Safety Culture; Electric-Electronic Sector
  • İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamaları; İş Güvenliği Kültürü; Elektrik-Elektronik Sektörü

Nasıl Atıf Yapılır

TEMEL, B., & EREN, Özge. (2019). İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UYGULAMALARININ GEÇERLİĞİNİN TEST EDİLMESİ VE ÇALIŞANLARIN ÇEŞİTLİ DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİNE GÖRE BENZERLİK YA DA FARKLILIKLARININ İNCELENMESİ. Business & Management Studies: An International Journal, 7(5), 2348–2371. https://doi.org/10.15295/bmij.v7i5.1218

Özet

Bu çalışmada İş Sağlığı ve Güvenliği alanındaki çeşitli uygulamalarının ölçeklendirilmiş sorular ile elektrik ve elektronik sektöründe beyaz yakalı çalışanlar üzerinde önce geçerliliği daha sonra da güvenilirliği test edilmiştir. Altı temel başlıkta ölçülmeye çalışılan bu uygulamalar; Güvenlik Prosedürleri ve Risk Yönetimi(GPRY), Güvenlik ve Sağlık Kuralları (GSK),  İlk Yardım Desteği ve Eğitim (İDE), İş Kazalarını Önleme (İKÖ), Örgütsel Güvenlik Desteği (ÖGD), Raporlama Kültürü (RK)’dür. Hem geçerlilik sonuçları hem de güvenirlilik sonuçları oldukça anlamlı ve kabul edilebilir seviyelerde çıkan bu çalışmada, ikinci aşama olarak elde edilen uygulama faktörlerinin kişilere ait çeşitli demografik özelliklere göre farklılık yaratıp yaratmadığı incelenmiştir. Elde edilen en temel bulgular; örgütsel güvenlik desteği alt boyut puanlarının katılımcıların işletmedeki pozisyonuna, güvenlik prosedürleri ve risk yönetimi alt boyut puanlarının katılımcıların toplam çalışma süresine; güvenlik ve sağlık kuralları ile raporlama kültürü alt boyut puanlarının katılımcıların haftalık çalışma saatine; örgütsel güvenlik desteği alt boyut puanlarının katılımcıların işe ulaşım şekline; güvenlik prosedürleri ve risk yönetimi ile güvenlik ve sağlık kuralları alt boyut puanlarının çalışma ortamının fiziksel sağlığa olumsuz etkisine; güvenlik prosedürleri ve risk yönetimi, güvenlik ve sağlık kuralları, iş kazalarını önleme alt boyut puanlarının çalışma ortamının ruhsal sağlığa olumsuz etkisine göre anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Ancak bunların dışında kalan İş sağlığı ve güvenliği uygulamalarına ortalama puanlarının cinsiyet, medeni durum, yaş grupları, öğrenim düzeyi dahil diğer tüm demografik özelliklere göre anlamlı farklılık göstermediği (p>0,05) tespit edilmiştir.

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Referanslar

  1. A. Ashley (1844) “Ten hours factory bill, the speech of Lord Ashley” Ollivier, London
  2. Alsyouf, Imad. "Maintenance practices in Swedish industries: Survey results." International Journal of Production Economics 121.1 (2009): 212-223
  3. ASO (Ankara Sanayi Odası), Raporlar, “Elektronik Sektörü”, http://www.aso.org.tr/wp-content/uploads/2017/09/20.pdf, 2017
  4. Aydın, U., Karaca, N., Özgüler, V., & Karaca, E. (2013). İş sağlığı ve güvenliği eğitiminin iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesindeki rolü. Çimento endüstrisi işverenleri sendikası, 27(4), 28-29.
  5. Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (17. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
  6. Chambers, J. D. (1940). Enclosure and the small landowner. The Economic History Review, 10(2), 118-127
  7. Christopher, C. O., Ogunyomi, P. O., & Badejo, A. E. (2012). Promoting ethical human resource management practices in work organizations in Nigeria: Roles of HR professionals. International Journal of Human Resource Studies, 2(2), 116.
  8. Çerezci, Osman, and Şuayb Çağrı Yener. "Sağlık Kuruluşlarında Elektromanyetik Kirliliğin İncelenmesi." (2016)
  9. Çiçek, Ö., & Öçal, M. (2016). Dünyada ve Türkiye’de İş Sağliği ve İş Güvenliğinin Tarihsel Gelişimi. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 5(11), 106-129.
  10. Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları (Vol. 2). Ankara: Pegem Akademi.
  11. Dicken, P. (1992). Global shift: The internationalization of economic activity. SAGE Publications Inc.
  12. DİSK, Birleşik Metal İşçileri Sendikası, “Dünyada ve Türkiye’de Elektronik Sektörü” No:13, 2002, İstanbul
  13. Dursun, S. (2013). İş güvenliği kültürünün çalışanların güvenli davranışları üzerine etkisi. SGD-Sosyal Güvenlik Dergisi, 3(2).
  14. Francke, E. (1909). International labour treaties. The Economic Journal, 19(74), 212-223.
  15. Glendon, A. I., & Litherland, D. K. (2001). Safety climate factors, group differences and safety behaviour in road construction. Safety science, 39(3), 157-188.
  16. Halıcı, Ayşe Kübra, ve Selçuk Kürşat İşleyen. "Elektrik Kaynaklı İş Kazalarına Farklı Bir Bakış: Metal Sektöründe Yaşanan Kaza Sebeplerinin Önceliklendirilmesi." Karaelmas İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi 3.1: 1-12
  17. Håvold, J. I., & Nesset, E. (2009). From safety culture to safety orientation: validation and simplification of a safety orientation scale using a sample of seafarers working for Norwegian ship owners. Safety Science, 47(3), 305-326.
  18. Hu, L.T., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural equation modeling: a multidisciplinary journal, 6(1), 1-55.
  19. International Labour Organization, “ Global History” erişim tarihi :07.08.19 https://www.ilo.org
  20. L. Thurow (1994): Kıran Kırana, Japonya, Avrupa ve ABD arasında Yaklaşan Ekonomik Savaş
  21. Loomis, D. P., & Savitz, D. A. (1990). Mortality from brain cancer and leukaemia among electrical workers. Occupational and Environmental Medicine, 47(9), 633-638.
  22. Oğuz, A. Y “Avrupa Birliği Sürecinde Türkiye’de İşçi Sağlığı Ve İş Güvenliği, İşgören ve İşverenin Hukuki Yükümlülükleri” Yüksek Lisans Tezi, Atılım Üniversitesi, 2013
  23. Özkan, N., 2014. Trafo Merkezlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Risklerinin Tespiti ve Çözüm Önerileri. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi, Ankara
  24. Parker, D., Lawrie, M., & Hudson, P. (2006). A framework for understanding the development of organisational safety culture. Safety science, 44(6), 551-562.
  25. Revans, R. W. (1956). Industrial morale and size of unit. The Political Quarterly, 27(3), 303-311.
  26. Seppälä E valuation of Safety Measures, Their Improvement and Connections to Occupational Accidents. People and Work, Finnish Institute of Occupational Health, Helsinki (1992)
  27. Sepúlveda, A., Schluep, M., Renaud, F. G., Streicher, M., Kuehr, R., Hagelüken, C., & Gerecke, A. C. (2010). A review of the environmental fate and effects of hazardous substances released from electrical and electronic equipments during recycling: Examples from China and India. Environmental impact assessment review, 30(1), 28-41.
  28. SGK (2017), İstatistik Yıllıkları (2017), http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari TARİH: 15.08.2019
  29. T.C Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Sanayi Genel Müdürlüğü, “Türkiye Elektrik- Elektronik Sektörü 2012-2016 Strateji Belgesi ve Eylem Planı” 2012, Ankara
  30. Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2001). Using multivariate statistics (ed.), 4th Needham Heights. MA: Allyn & Bacon.
  31. TMMOB (Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği), (2011). İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Alanında Temel Bilgiler, Mühendislikte, Mimarlıkta ve Planlamada Ölçü, TMMOB Adına TMMOB İstanbul İl Koordinasyon Kurulu, Ekim 2011.
  32. Toklu, A.; Çalışanlarda İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamalarının Örgütsel Bağlılık, İşe Yabancılaşma ve İş Performansına Olan Etkisinin İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gebze Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2016.
  33. Tsydenova, O., & Bengtsson, M. (2011). Chemical hazards associated with treatment of waste electrical and electronic equipment. Waste management, 31(1), 45-58.
  34. Varonen, U., & Mattila, M. (2000). The safety climate and its relationship to safety practices, safety of the work environment and occupational accidents in eight wood-processing companies. Accident Analysis & Prevention, 32(6), 761-769