Cilt 6 Sayı 3 (2018): BUSINESS & MANAGEMENT STUDIES: AN INTERNATIONAL JOURNAL
Makaleler

PSİKOLOJİK SERMAYENİN YORDANMASINDA İŞYERİNDE MANEVİYATIN ROLÜ

Aysun KANBUR
Kastamonu Üniversitesi
Hilal KAVUKLU
Bilim Uzmanı

Yayınlanmış 2018-11-29

Anahtar Kelimeler

  • Psikolojik Sermaye,
  • Maneviyat,
  • İşyerinde Maneviyat

Nasıl Atıf Yapılır

KANBUR, A., & KAVUKLU, H. (2018). PSİKOLOJİK SERMAYENİN YORDANMASINDA İŞYERİNDE MANEVİYATIN ROLÜ. Business & Management Studies: An International Journal, 6(3), 17–35. https://doi.org/10.15295/bmij.v6i3.316

Özet

Bu çalışmanın amacı, işyeri maneviyatı ve alt boyutları ile psikolojik sermaye ve alt boyutları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmanın verileri, Kastamonu İli Merkez İlçede bulunan Gürmen Grup Ramsey Tekstil Fabrikasının 239 çalışanından toplanmıştır ve katılımcı sayısı araştırma evrenini temsil edecek niteliktedir. Verilerin toplanmasında anket trekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmada çalışanların işyerindeki maneviyat düzeylerinin ölçülmesi amacıyla “İşyeri Maneviyatı Ölçeği” kullanılmıştır. Çalışanların psikolojik sermaye düzeylerini belirlemek amacıyla “Psikolojik Sermaye Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçeklerin yapı geçerliliği keşfedici faktör analizi ile gerçekleştirilmiştir. Ölçeklerin güvenilirlik analizinde ise Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısından yararlanılmıştır. Araştırma hipotezlerinin test edilmesinde korelasyon analizi ve çoklu regresyon analizinden yararlanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre; işyerinde maneviyatın (işe tutkunluk, gizemli deneyim, manevi bağ ve topluluk hissiyatı) psikolojik sermaye ve psikolojik sermayenin alt boyutları olarak iyimserlik, psikolojik dayanıklılık, umut ve özyeterlilik üzerinde anlamlı ve pozitif etkisi olduğu tespit edilmiştir. Bu bulgular ışığında işyerinde maneviyatın psikolojik sermayeyi yordayıcı rol üstlendiği ifade edilebilir.

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Referanslar

  1. Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. & Yıldırım, E. (2004). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: SPSS uygulamalı. İstanbul: Sakarya Kitabevi.
  2. Akman, Y. & Korkut, F. (1993). Umut ölçeği üzerine bir çalışma. H. Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, 193-202.
  3. Avey, J., Wernsing, T. & Luthans, F. (2008). Can positive employees help positive organizational change? Impact of psychological capital and emotions on relevant attitudes and behaviors. The Journal of Applied Behavioral Scien., 44(1), 48-70.
  4. Avey, J., Luthans F. & Jensen, S. (2009). Psychological capital: A positive resource for combating employee stress and turnover. Human Resource Management. 48(5), 677-693.
  5. Ayverdi, İ. (2005). Misalli Büyük Türkçe Sözlük. 2. İstanbul: Kubbealtı.
  6. Baloğlu, N. & Karadağ E. (2009). Ruhsal liderlik üzerine teorik bir çözümleme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 15(58), 165-190.
  7. Bandura, A. (1994). Self-efficacy. In V. S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of human behavior (Vol. 4, pp. 71-81). New York: Academic Press. (Reprinted in H. Friedman [Ed.], Encyclopedia of mental health. San Diego: Academic Press, 1998).
  8. Başar, S. (2007). Diyanet İşleri Başkanlığı’nın yürüttüğü cami dışı din hizmetleri Kapsamında hastanelerde din hizmeti ihtiyacı. I. Din Hizmetleri Sempozyumu, Ankara.
  9. Başbuğ, A. (2012). İş ve maneviyat çalışma ahlakı üzerine bir inceleme. Ankara: A Kitap.
  10. Baykal, E. (2018). Spiritüelite (Ruhsallık) ve iş ortamında anlam arayışı. Alanya Akademik Bakış Dergisi, 2(1), 11-25.
  11. Berberoğlu, N. (2013). Psikolojik sermayenin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerine etkisi: bir alan araştırması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  12. Berzah, M. Ç. & Çakır, M. (2015). İş hayatında maneviyat yaklaşımı ne vaad ediyor? Yönetim Bilimleri Dergisi, 13(26), 135-149.
  13. Cameron, K. S. & Caza, A. (2004). Contributions to the discipline of positive organizational scholarship. American Behavioral Scientist, 47, 731-739.
  14. Cameron, K., Dutton, J. E. & Quinn, R. E. (2003). Positive organizational scholarship: Foundations of a new discipline. (1-13) San Francisco: Berrett- Koehler Publishers.
  15. Carver, C. S. & Scheier, M. F. (2001). Optimism, pessimism, and self regulation, In Chang, Edward C. (Ed.), Optimism and Pessimism: Implications For Theory, Research, and Practice. Washington, Dc: American Psychological Association.
  16. Çakıroğlu, D., Aydoğan, E., Tutar, H. & Altınöz, M., (2015). İşyeri maneviyatının algılanması üzerine karşılaştırmalı bir araştırma. 3. Örgütsel Davranış Kongresi Bildiriler Kitabı, Tokat.
  17. Çetin, F. & Basım, H. N. (2012). Örgütsel psikolojik sermaye: Bir ölçek uyarlama çalışması. Amme İdaresi Dergisi, 45(1), 121-137.
  18. Düzgüner, S. (2013). Maneviyat algısı ve diğergamlıkla ilişkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  19. Emmons, R. A., Cheung, C. & Tehrani, K. (1998). Assessing spirituality through personal goals: Implications for research on religion and subjective well-being, Social Indicators Research, 45, 391-422.
  20. Emmons, R. A., Mehmedoğlu. U. A. & Şengül. F. (2008). Maneviyat bir zekâ mıdır? Güdülenme, biliş ve nihaî ilgi psikolojisi, Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 35, 133-158.
  21. Erkmen, T. & Esen, E. (2012). Psikolojik sermaye konusunda 2003-2011 yıllarında yapılan çalışmaların kategorik olarak incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19), 97.
  22. Esendir, N. (2016). Sağlık çalışanlarının maneviyat ve manevi bakım algısı, İstanbul örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
  23. Fry, L. W. (2003). Toward a theory of spiritual leadership. The Leadership Quarterly. 14, 693-727.
  24. Giacalone, R. A. & Jurkiewicz, C. L. (2003). Toward a science of workplace spirituality. In R. A. Giacalone & C. L. Jurkiewicz (Eds.) Handbook of workplace spirituality and organizational performance. NY: M.E. Sharp.
  25. Gürbüz, S. & Şahin, F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  26. Hökelekli, H. (2012). Din psikolojisi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
  27. Kanbur, E., Canbek, M. & Özyer, K. (2016). Örgütlerde rol belirsizliği ve rol çatışmasının çalışanların öz-yeterlilik algıları üzerindeki etkisi. Örgütsel Davranış Araştırmaları Dergisi, 1(1), 16-34.
  28. Kanbur, E. (2017). Pozitif örgütsel davranış (Ed. K. Özyer & S. Polatcı). 21. yüzyılda örgütsel davranış. İstanbul: Beta Yayıncılık.
  29. Karaca, F. (2012). Dindarlığın etkileri (Ed. H. Hökelekli). Din psikolojisi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
  30. Kara, A. U. & Aydoğan, E. (2015). Ahilikte psikolojik sermaye davranışı. 3. Örgütsel Davranış Kongresi Bildiriler Kitabı, Tokat.
  31. Karadağ, E. (2009). Ruhsal liderlik ve örgüt kültürü: bir yapısal eşitlik modelleme çalışması, Eğitim Bilimleri, 9(3), 1357-1405.
  32. Keleş, H. N. (2011). Pozitif psikolojik sermaye: Tanımı, bileşenleri ve örgüt yönetimine etkileri. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), 343-350.
  33. Kızılırmak, Ö. (2015). Genç Yetişkinlerde Yaşamda Anlamın Maneviyat ve Kişilik Özellikleri Açısından İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  34. Kinjerski, V. M. & Skrypnek, B. (2006). Measuring the intangible: Development of the spirit at work scale. The Sixty-Fifth Annual Meeting of The Academy of Management (1-16), Atlanta: The Academy of Management.
  35. Koenig, H. G., McCullough, M. & Larson, D. B. (2001). Religion and health: A century of research reviewed. New York.
  36. Koenig, H. G. (2015). Religion, “spirituality, and health: A review and update”. Adv Mind Body Med., 29(3), 19-26.
  37. Kökalan, Ö. (2017). İşyeri maneviyatının örgütsel güven ve işe karşı yabancılaşma üzerinde etkileri. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 37-51.
  38. Kurtar, Ş. (2009). Ruhsal liderlik ölçeği: Türkçe dilsel eşdeğerlik, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  39. Lowder, B. T. (2005). A ghost in the machine: The important role of workplace spirituality, New Dimensions, 1-12.
  40. Luthans, F., Avolio, B. J., Avey, J. B. & Norman, S. M. (2007). Positive psychological capital: measurement and relationship with performance and satisfaction. Personnel Psychology, 60(3), 541-572.
  41. Luthans, F. (2002a). Positive organizational behaviour: Developing and managing psychological strengths. Academy of Management Executive, 16(1), 57-72.
  42. Luthans, F. (2002b). The need for and meaning of positive organizational behavior. Journal of Organizational Behavior, 23(6), 695-706.
  43. Luthans, F., Norman, S. M., Avolio, B. J. & Avey, J. B. (2008). The mediating role of psychological capital in the supportive organizational climate-employee performance relationship. Journal of Organizational Behavior, 28, 219-238.
  44. Luthans, F., Youssef, C. M. & Avolio, B. J. (2007). Psychological Capital: Developing The human competitive edge. New York: Oxford University Press.
  45. Luthans, F. & Youssef, C. M. (2007). Emerging positive organizational behavior. Journal of Management, 33, 321-349.
  46. Milliman, J., Czaplewski, A. J. & Ferguson, J. (2003). Workplace spirituality and employee work attitudes. An exploratory empirical assessment, Journal of Organizational Change Management, 16(4), 426-447.
  47. Mitroff, I. I. & Denton, E. A. (1999). A study of spirituality in the workplace Sloan Management Review, 40(4), 83-92.
  48. Ok, U. (2006). Türkiye’de din psikolojisi: Neredeyiz ve nereye gidebiliriz? İslami Araştırmalar Dergisi, 19(13), 441-456.
  49. Örgev, M. & Günalan, M. (2011), İşyeri maneviyatı üzerine eleştirel bir değerlendirme. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 2, 51-64.
  50. Özer, S. P., Topaloğlu, T. & Özmen T. Ö. N. (2013), Destekleyici örgüt ikliminin, psikolojik sermaye ile iş doyumu ilişkisinde düzenleyici etkisi. Ege Akademik Bakış, 13(4), 437-447.
  51. Öztürk, E. E. (2017). Üniversite öğrencilerinde iyimserlik, dindarlık ve dini yönelim ilişkisi. İslâmî İlimler Dergisi, 12(3), 165-190.
  52. Peterson, S., Luthans, F. Avolio, B. Walumbwa, F. & Zhang, Z. (2011). psychological capital and employee performance: A latent growth modeling approach. Personnel Psychology, 64, 427-450.
  53. Seligman, M. E. P. & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: An introduction. American Psychologist, 55(1), 5-14.
  54. Sheep, M. L. (2006). Nurturing the whole person: The ethics of workplace spirituality in a society of organizationas. Journal of Business Ethics, 66, 357-375.
  55. Snyder, C. R., Irwing, L. & Anderson, R. J. (1991). Hope and health: Measuring the will and the ways, In C. R. Snyder ve D. R. Forsyth (Ed). Handbook of Social and Clinical Psychology, New York: Pergamon.
  56. Snyder, C. R. (2000). Handbook of Hope. San Diego: Academicpress.
  57. TDK, (1998). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basım Evi.
  58. Ünal, Z. M. & Turgut, T. (2015). Örgüt kültürünün iş yerinde maneviyat üzerindeki katkısı. 3. Örgütsel Davranış Kongresi Bildiriler Kitabı, Tokat.
  59. Yaşin, T. (2016). Kişilik özellikleri ve psikolojik sermayenin psikolojik iyi oluş, akış deneyimi, iş tatmini ve çalışan performansına etkileri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  60. Zhao, Z & Hou, J. (2009), The study on psychological capital development on intreprenurial team. International Journal of Psychological Studies, 1(2), 35-40.
  61. Zinnbauer, B., Pargament, K. I., Cole, B., Rye, M. S., Butter, E. M., Belavich, T. G., Hipp, K. M., Scott, A. B. & Kadar, J. L. (1997). Religion and spirituality: Unfuzzying the fuzzy. Journal for the Scientific Study of Religion, 36(4), 549-564.