Cilt 13 Sayı 4 (2025): Business & Management Studies: An International Journal
Makaleler

Türkiye sağlık turizmine yön verenler: Uluslararası pazarlama birimi çalışanlarının deneyimleri ve sektörel değerlendirmeleri: Ankara örneği

Ece Ertek
Öğretim Görevlisi, Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Ankara, Türkiye
Biyografi
Huzeyfe Aydoğan
Doktora Öğrencisi, Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Ankara, Türkiye
Hakan Oğuz Arı
Dr. Öğr. Üyesi, Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Ankara, Türkiye

Yayınlanmış 25.12.2025

Anahtar Kelimeler

  • Sağlık Turizmi, Sağlık Hizmetleri Pazarlaması, Küresel Sağlıkta Çalışan Algıları
  • Health Tourism, Healthcare Service Marketing, Employee Perceptions in Global Health

Nasıl Atıf Yapılır

Türkiye sağlık turizmine yön verenler: Uluslararası pazarlama birimi çalışanlarının deneyimleri ve sektörel değerlendirmeleri: Ankara örneği. (2025). Business & Management Studies: An International Journal, 13(4), 1800-1820. https://doi.org/10.15295/bmij.v13i4.2645

Nasıl Atıf Yapılır

Türkiye sağlık turizmine yön verenler: Uluslararası pazarlama birimi çalışanlarının deneyimleri ve sektörel değerlendirmeleri: Ankara örneği. (2025). Business & Management Studies: An International Journal, 13(4), 1800-1820. https://doi.org/10.15295/bmij.v13i4.2645

Öz

Bu araştırma, Türkiye’de sağlık turizmi alanında çalışan uluslararası pazarlama birimi çalışanlarının sağlık turizmine yönelik algı ve tutumlarını incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın yöntemi nitel araştırma yönteminin durum çalışması desenidir. Araştırma süreci 01.07.2025-23.07.2025 tarihleri arasında Ankara’daki özel bir hastanenin uluslararası pazarlama biriminde çalışan 12 kişiyle yüz yüze ve derinlemesine görüşmeler ile sürdürülmüştür. Elde edilen veriler Maxqda programı ile betimsel içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Katılımcıların ifadeleri doğrultusunda profesyonel nitelikler ve eğitim, yönetim, politikalar ve denetim, sağlık turizminin geleceğine yönelik tehditler, ikamet, vatandaşlık ve sosyo-politik koşullar, tercih sebepleri, çalışma koşulları, ekonomik koşullar ve fiyat politikası, hizmet kalitesi ve sunumu, uluslararası hasta deneyimi ve sağlık turizmi olmak üzere dokuz ana tema belirlenmiştir. Bulgular, uluslararası pazarlama birimi çalışanlarının ifadelerine göre, Türkiye’nin sağlık turizminde coğrafi avantajı, teknolojik altyapısı, uzman hekimleri ve uygun fiyatları sayesinde rekabetçi bir konumda olduğunu göstermektedir. Ancak fiyat istikrarsızlığı, yabancı dil eksikliği, düzensiz çalışma saatleri ve vize sorunları gibi unsurlar olumsuz yönler olarak öne çıkmaktadır. Katılımcılar, hizmet kalitesinin artırılması, yasal denetimlerin sıkılaştırılması, personelin dil ve kültürel farkındalık eğitimleriyle desteklenmesi gerektiğini belirtmiştir. Bu çalışma, Türkiye’de sağlık turizmi alanında doğrudan uygulayıcı konumda bulunan uluslararası pazarlama birimi çalışanlarının bakış açısını ele alması bakımından literatüre özgün bir katkı sunmaktadır. Sahadan elde edilen nitel verilerle sağlık turizminin operasyonel ve yönetimsel boyutlarının ortaya konulması yönünden gelecek çalışmalara veri sağlaması amaçlanmaktadır. Ek olarak, hizmet sunumunda karşılaşılan sorunlar incelenerek sağlık turizmi politikalarının geliştirilmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Referanslar

  1. Acar, N., ve Turan, A. (2016). Sağlık çalışanlarının sağlık turizmi farkındalığı üzerine bir araştırma: Ahi Evran Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi çalışanları örneği. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(1), 17-36.
  2. Ağaoğlu, F. O., Karagöz, N., ve Zabun, S. (2019). Sağlık turizmi uygulamaları ve Türkiye’ye getirilerine ilişkin bir değerlendirme. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(3), 1-23.
  3. Akbolat, M., ve Deniz, N. G. (2017). Türkiye’de medikal turizmin gelişimi ve bazı ülkelerle karşılaştırılması. Uluslararası Global Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(2), 123-139.
  4. Aksan, E. ve Söyük, S. (2025). Sağlık turizmi departmanlarında insan kaynağı bulma konusunda yaşanan sorunların analizi: İstanbul ili örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 28(3), 455-476.
  5. Aksu, A., ve Bayar, K. (2019). Development of health tourism in Turkey: SWOT analysis of Antalya province. Journal of Tourism Management Research, 6(2), 134-154.
  6. Altes, G. (2005). The development of health tourism services. Annals of Tourism Research, 32(1), 262-266.
  7. Altın, U., Bektaş, G., Antep, Z. ve İrban, A. (2012). Sağlık turizmi ve uluslararası hastalar için Türkiye pazarı. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3), 157-163.
  8. Altsoy, S., ve Boz, İ. T. (2019). Medikal turizm alanında faaliyet gösteren hastanelerdeki mevcut sorunlar ve çözüm önerileri. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 22(1), 113-134.
  9. Atenstaedt, R. (2012). Word Cloud Analysis of the BJGP. The British Journal of General Practice: The Journal of the Royal College of General Practitioners, 62(596), 148.
  10. Ateş, A., ve Sunar, H. (2024). Comparison of Türkiye's medical tourism market with existing and potential competitor countries. Journal of Society, Economics and Management, 5(2), 342-368.
  11. Bahar, B., ve Akyürek, B. D. (2022). Medikal turizmin Türkiye’deki gelişimi üzerine nitel bir araştırma. Journal of Academic Value Studies, 8(3), 316-326.
  12. Boga, T. C., ve Weiermair, K. (2011). Branding new services in health tourism. Tourism Review, 66(1), 90-106.
  13. Braçe, O., Garrido-Cumbrera, M., ve García-Marín R. (2023). Approaches to health tourism from the geography. Definition and study field. Cuadernos de Turismo, 51, 429-432.
  14. Carrera, P. M. ve Bridges, J. F. (2006). Globalisation and healthcare: Understanding health and medical tourism. Expert Review Pharmacoeconomics Outcomes Research, 6(4), 447-454.
  15. Ceti, B., ve Unluonen, K. (2020). Economic evaluation of health tourism in Turkey. Journal of Tourismology, 6(1), 99-109.
  16. Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. M. Bütün, S. B. Demir (Çev., Ed.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
  17. Çalhan, H., ve Arıcı, A. (2022). Bir turistik ürün olarak medikal turizmin değerlendirilmesi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 6(4), 1091-1112.
  18. Dağ, E., Demir, Y., Kılınç, Z. S., ve Yazıcıoğlu, B. (2024). Perception of medical tourism image from the perspective of healthcare professionals: The case of Turkey. Journal of Tourism Management Research, 11(1), 38-48.
  19. Dağ, H. (2020). Termal turizmde seyahat nedenlerinin alt boyutlarının belirlenmesi: Haymana saha araştırması. Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(19), 82-92.
  20. Denizli, F. (2023). Yaşlı ve engelli bakım turizm potansiyelinin değerlendirilmesi “fırsatlar ve tehditler”: Kayseri ili örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 46, 59-75.
  21. Edinsel, S. ve Adıgüzel, O. (2014). Türkiye’nin sağlık turizmi açısından son beş yıldaki dünya ülkeleri içindeki konumu ve gelişmeleri. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(2), 167-190.
  22. Erdoğan, E. ve Aklanoğlu, F. (2008). Termal turizm ve Afyon-Gazlı Göl örneği. E-Journal of New World Sciences Academy, 3(1), 83-92.
  23. Eriş, H., ve Kemer, E. (2020). Medical tourism awareness of health workers. Indian Journal of Forensic Medicine ve Toxicology, 14(4), 7884-7889.
  24. Goodrich, J.N., ve Goodrich, G.E. (1987). Health care tourism- An exploratory study. Tourism Management, 8(3), 217-222.
  25. Görener, A. (2016). A SWOT-AHP approach for assessment of medical tourism sector in Turkey. Alphanumeric Journal, 4(2), 159-170.
  26. Henema, U. S. (2014). Health tourism in South Africa: Opportunities and possibilities. African Journal of Hospitality Tourism and Leisure, 3(1), 1-9.
  27. Heper, F. Ö., ve Kayuk, A. (2024). Sağlık turizmi kapsamında medikal turizmde mevcut durum analizi: İstanbul örneği. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 176-191.
  28. Heung, V. C. S., Kucukusta, D., ve Song, H. (2010). A conceptual model of medical tourism: Implications for future research. Journal of Travel & Tourism Marketing, 27(3), 236-251.
  29. Johnston, R. Crooks, V. A. Snyder, J. ve Kingsbury, P. (2010). What is known about the effects of medical tourism in destination and departure countries? A scoping review. International Journal for Equity in Health, 9(1), 1-13.
  30. Kılavuz, E. (2018). Medical tourism competition: The case of Turkey. International Journal of Health Management and Tourism, 3(1), 42-58.
  31. Kılıçarslan, M. (2019). SWOT Analysis of health tourism in Turkey. Electronic Journal of Social Sciences, 18(71), 1135-1145.
  32. Kördeve, M. K. (2016). Sağlık turizmine genel bir bakış ve Türkiye’nin sağlık turizmindeki yeri. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 2(1), 51-61.
  33. Lee, C. ve Spisto M.. (2007). Medical tourism, the futurre of health services. S. K. M. Ho (Ed.). Proceedings of the 12th International Conference on ISO 9000 and TQM içinde (s. 1–7), Taiwan: National Chin-Yi University of Technology.
  34. Lunt, N., Smith, R., Exworthy, M., Green, S. T., Horsfall, D., ve Mannion, R. (2011). Medical tourism: treatments, markets and health system implications: a scoping review. Paris: OECD.
  35. Omay, E. G. G., ve Cengiz, E. (2013). Health tourism in Turkey: opportunities and threats. Mediterranean Journal of Social Sciences MCSER Publishing, 4(10), 424-431.
  36. Özata, M., Asilkan, Z., Çankaya, M., ve Suzuk, E. (2018). Türkiye ve Dünya’da sağlık turizmine genel bir bakış. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 5(31), 4611-4619.
  37. Özer, Ö., ve Sonğur, C. (2012). Türkiye’nin dünya sağlık turizmindeki yeri ve ekonomik boyutu. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(7), 69-81.
  38. Özsarı, S. H. ve Karatana, Ö. (2013). Sağlık turizmi açısından Türkiye’nin durumu. The Journal of Kartal Training and Research Hospital, 24(2), 136-144.
  39. Pavli, A., ve Maltezou, H. C. (2024). Asclepieia in ancient Greece: pilgrimage and healing destinations, the forerunner of medical tourism. Le Infezioni in Medicina, 32(1), 113–115. https://doi.org/10.53854/liim-3201-15
  40. Quintela, J. A. Costa, C. ve Correia, A. (2016). Health, wellness and medical tourism – a conceptual approach. Enlightening Tourism A Pathmaking Journal, 6(1), 1-18.
  41. Reddy, S. G. York, V. K., ve Brannon, L. A. (2010). Travel for treatment: Students' perspective on medical tourism. Internatıonal Journal Of Tourism Research, 12(5), 510-522.
  42. Salman, E. H. S., ve Esen, Ü. B. (2023). Türkiye’deki sağlık turizmi hizmetlerine yönelik memnuniyet algısı: Iraklı turistler örneği. Journal of Humanities and Tourism Research, 13(2), 410-430.
  43. Sezgin, S. (2021). Türkiye’de sağlık turizminin uluslararası pazarlama temelinde incelenmesi. Hitit Ekonomi ve Politika Dergisi, 1(1), 31-53.
  44. Stăncıulescu, G. C. Diaconescu, G. N. ve Diaconescu, D. M. (2015). Health, spa, wellness tourism. What is the difference? Knowledge Horizons - Economics, 7(3), 158-161.
  45. Sülkü, S. N. (2017). Sağlık turizminde Türkiye’nin dünyadaki yeri ve potansiyeli. Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(1), 99-133.
  46. Şeker, M., ve Solak, M. (2020). The collapse in tourism during the pandemic: Expectations and opportunities for the health tourism. M. Şeker, A. Özer, C. Korkut (Ed.). Reflections on the Pandemic in the World içinde (s. 597-621), Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi.
  47. Şengül, H., ve Bulut, A. (2019). Sağlık turizmi çerçevesinde Türkiye’de termal turizm; Bir SWOT analizi çalışması. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 4(1), 55-70.
  48. Tutar, H. (2023), Nitel araştırma deseni belirleme ölçütleri ve gerekçelendirilmesi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(1), 334-355.
  49. Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı. (2024). Sağlık turizminde küresel merkez Türkiye. Erişim adresi: https://ticaret.gov.tr/haberler/saglik-turizminde-kuresel-merkez-turkiye Erişim Tarihi: 28.06.2025.
  50. USHAŞ (2025). Sağlık turizmi verileri. Erişim adresi: https://www.ushas.com.tr/saglik-turizmi-verileri Erişim Tarihi: 25.03.2025.
  51. Uslu, Ş., ve Ekim, H. (2024). Sağlık çalışanlarının gözünden medikal turizm: Mersin ili örneği. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 37-52.
  52. Uslu, Y., Gedikli, E., Yılmaz, E., Çiçek, A., Aydın, S. ve Karataş, M. (2022). Sağlık turizminde yaşanan sorunların aracı kuruluşların yöneticilerinin gözüyle değerlendirilmesine yönelik analitik bir çalışma. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(4), 1176-1186.
  53. Üstün, U., ve Uslu, Y. D. (2022). Türkiye’nin sağlık turizminde tercih edilme nedenleri üzerine bir çalışma: Medikal turizm endeksi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 33, 344-353.
  54. Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  55. Yılmaz, F. K., Karakuş, S., Atağ, A. Z., ve Bağ, E. (2025). Türkiye’de sağlık turizmi ve sektördeki insan kaynağı profilinin incelenmesi: Nitel bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 16(47), 793-813.
  56. Yiğit, A., ve Demirbaş, M. B. (2020). Türkiye’de medikal turizmin gelişimine etki eden faktörlerin SWOT-AHP yöntemi ile tespit edilmesine yönelik bir araştırma. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 12(22), 173–192.