Cilt 5 Sayı 2 (2017): BUSINESS & MANAGEMENT STUDIES: AN INTERNATIONAL JOURNAL
Makaleler

TOPLU TAŞIMA HİZMETİNDE ÖRGÜTSEL STRES KAYNAKLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Mehmet Zennur GÜRBÜZ
Türk Hava Kurumu Üniversitesi
Göknur Arzu AKYÜZ
Türk Hava Kurumu Üniversitesi

Yayınlanmış 2017-09-16

Anahtar Kelimeler

  • Örgütsel Stres,
  • Stres Kaynakları,
  • Toplu Taşıma

Nasıl Atıf Yapılır

GÜRBÜZ, M. Z., & AKYÜZ, G. A. (2017). TOPLU TAŞIMA HİZMETİNDE ÖRGÜTSEL STRES KAYNAKLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. Business & Management Studies: An International Journal, 5(2), 382–404. https://doi.org/10.15295/bmij.v5i2.122

Özet

Örgütsel stres, gerek çalışanlar gerek işletmeler açısından negatif sonuçlara neden olabilecek bir kavramdır. Bu çalışmanın amacı, toplu taşıma hizmetinde çalışan sürücülerin maruz kaldıkları örgütsel stres kaynaklarını tespit etmek, sınıflandırmak ve çeşitli önerilerde bulunmaktır. Örgütsel stres kaynakları ile ilgili kapsamlı bir literatür araştırması yapılmış, şu temel başlıklar tespit edilmiştir: işin yapısı, örgütsel yapı, örgütsel politika, örgüt içi ilişkiler, fiziksel koşullar. Geliştirilen ölçekle 2016 yılında EGO Genel Müdürlüğü toplu taşıma hizmetinde çalışan sürücülere bir anket uygulanmıştır. Ankara’daki tüm evrene (2.137 kişi) ulaşılarak geri dönüşü sağlanan 1.554 anketin verileri istatistksel olarak analiz edilmiştir. Bu sayı evrenin %72'lik kısmını temsil etmektedir. SPSS (22.0) paket programı aracılığıyla betimsel istatistikler incelenmiş, faktör,  güvenilirlik ve varyans analizleri yapılmıştır. Çalışma, sürücülerin orta derecede stres yaşadıklarını; en fazla stres oluşturan sebeplerin: “Maaş (ücret) adaletsizliği ve/veya düşüklüğü”, “Yolcuların sürücülere zorbalık yapması, sözlü tacizde bulunması ve/veya şiddet uygulaması” ile “Hizmet sözleşmesinin yenilenmemesi ya da işten çıkarılma korkusu” olduğunu ortaya koymuştur. Stres seviyelerinin sürücünün atandığı bölgeye göre önemli değişkenlik gösterdiği belirlenmiştir. Sürücülerde strese sebep olan etmenler ile ilgili gerekli önlemler alınarak, sürücülerin stres düzeylerinin düşürülmesi için öneriler yapılmıştır.

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Referanslar

  1. Akhtar, M.M.S. (2011). The Nature and Sources of Organizational Stress: Some Coping Strategies. Journal Elementary Education, 21(2), 1-14.
  2. Altunışık, R., Çoşkun, R., Yıldırım, E., Bayraktaroğlu, S. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (6.Baskı). Sakarya: Sakarya Kitapevi.
  3. Altuntaş, E. (2003). Stres Yönetimi, İstanbul: Alfa.
  4. Arpacıoğlu, G. (2005). Türkiye’de Zorbalık Bir Çalışma Biçimi. Deniz Yalım (Ed.), İnsan Kaynaklarına Yeni Eğilimler, İstanbul: Hayat.
  5. Arslan, M. (2010). Çalışma Yaşamında Stresin İş Tatmini Üzerindeki Etkisi ve Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  6. Aslan, M. (1995). Öğretmenlerin Örgütsel Stres Kaynakları. İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
  7. Aydın, İ. (2012). Örgütsel Stres Kaynakları ve Yönetimi: Yozgat Emniyet Müdürlüğü Bünyesinde Bir Uygulama. Bozok Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yozgat.
  8. Aydın, İ.P. (2008). İş Yaşamında Stres. Ankara: Pegem.
  9. Balcı, A. (2014). Çalışanlarda Stres Kaynakları, Stresle Başa Çıkma Yöntemleri ve Sağlık Sektörü. Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  10. Bakırcı, B. (2012). Ortaöğretim Kurumlarında Çalışan Öğretmenleri Etkileyen Örgütsel Stres Kaynakları Nelerdir? (Edirne İli Örneği). Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
  11. Baklacı, E. (2013). İş Stresi ve Tükenmişlik Arasındaki İlişki: Banka Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
  12. Baltaş, Z. ve Baltaş A. (2008). Stres ve Başa Çıkma Yolları (24.Baskı). İstanbul: Remzi.
  13. Barutçugil, İ. (2002). Organizasyonlarda Duyguların Yönetimi. İstanbul: Kariyer.
  14. Bayram, S. (2006). Örgütsel Stres Faktörleri ve Rehber Öğretmenler Üzerinde Bir Uygulama. Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  15. Bhatti, N. (2002). Causes of Stress in Organization, a Case Study of Sukkur, Canada, İnternational Journal of Business and Management, 5(11), 3-14.
  16. Budak, S. (2001). Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat.
  17. Cam, E. (2004). Çalışma Yaşamında Stres ve Kamu Kesiminde Kadın Çalışanlar. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 1303-5134, 1-10.
  18. Camkurt, M.Z. (2007). İşyeri Çalışma Sistemi ve İşyeri Fiziksel Faktörlerinin İş Kazaları Üzerindeki Etkisi. TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 20(6)-21(1), Mayıs/Ağustos, 80-106.
  19. Can, H., (2011). Organizasyon ve Yönetim, Ankara: Siyasal.
  20. Durmuş, B., Çinko, M., Yurtkoru, S., (2016). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi (6. Baskı). İstanbul: Beta.
  21. Ekinci, H. ve Ekici, S. (2003). Yöneticiler Üzerindeki Etkileri Açısından Stres Kaynakları ve Bir Uygulama. Uludağ Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 22(2), 93-111.
  22. Erdal, M.B. (2009). İşletmelerde Stres Kaynakları, Sonuçları ve Yönetim Teknikleri ve Bir Uygulama. Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Manisa.
  23. Eren, E. (2015). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi (15.Baskı). İstanbul, Beta Basım Yayım.
  24. Eroğlu, F. (2000). Davranış Bilimler. İstanbul, Beta.
  25. Ertekin, Y. (1993). Stres ve Yönetimi. Ankara, TODAİE.
  26. Gamsız, Ş. (2013). Öğretmenlerde Stres Kaynakları, Öz Yeterlik, A Tipi Kişilik ve İş Doyumu. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
  27. Genç, N. (2005). Yönetim ve Organizasyon, Çağdaş Sistemler ve Yaklaşımlar (2.Baskı). Ankara, Seçkin.
  28. Güçlü, N. (2001). Stres Yönetimi. Gazi Fakültesi Eğitim Fakültesi Dergisi 21(1), 91-109.
  29. Gümüştekin, G.E. ve Öztemiz, A.B. (2004). Örgütsel Stres Yönetimi ve Uçucu Personel Üzerinde Bir Uygulama. Erciyes Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 23, 61-85.
  30. Güney, G. (2015). Örgütsel Stres Kaynaklarının Çalışanlar Üzerine Etkileri ve Stres Yönetimi: Isparta Adliye Çalışanları Üzerine Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
  31. Güney, S. (2006). Davranış Bilimleri (3.Baskı). Ankara: Nobel.
  32. Gürün, S. (2009). İşgören Stresinin, Motivasyon Üzerine Etkisi ve Bir Uygulama (Emniyet Teşkilatı). Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  33. Karasar, N. (2015). Araştırmalarda Rapor Hazırlama (19.Baskı). Ankara: Nobel.
  34. Kaya, E. (2006). Örgütsel Stres Kaynakları ve Akademisyenler Üzerine Bir Araştırma Örneği. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
  35. Leka, S., Griffiths, A. ve Cox, T. (2005). Work Organization&Stress, Systematıc Problem Approaches For Employers, Managers And Trade Unıon Representatıves, Protecting Workers’Health Series 3., New Delhi, Instıtute Of Work, Health &Organızatıons (WHO).
  36. Madenoğlu, C. (2010). Eğitim Örgütü Yöneticilerinin Örgütsel Stres Kaynakları ve Stresle Başa Çıkma Tarzlarının Benlik Saygısı Düzeyleriyle Olan İlişkisi. Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  37. Merkan C. (2011). Genel Lise Anadolu Liselerinde Görevli Öğretmenlerin Stres Kaynaklarının Karşılaştırılmalı Analizi (Malatya İli Örneği), İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimler Enstitüsü, Malatya.
  38. Michie, S., (2002). Causes And Management of Stress at Work, Occup Enviran Med, 59, 67-72.
  39. Okutan, M. ve Tengilimoğlu, D. (2002). İş Ortamında Stres ve Stresle Başa Çıkma Yöntemleri: Bir Alan Uygulaması. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, sayı:3, 15-42.
  40. Özalp, Y.B. (2014). Öğretim Elemanlarında İş Stresine Neden Olan Örgütsel Etmenler ve Öğretim Elemanlarının Örgütsel Stresle Baş Etme Stratejileri (Trakya Üniversitesi Örneği). Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  41. Palmer, M.J. ve Hyman, B., (1993), Yönetimde Kadınlar, (çev: kurul), İstanbul, Rota.
  42. Poyraz, E. (2009). İlköğretim ve Ortaöğretim Okulu Öğretmenlerin Örgütsel Stres Kaynakları ve Stresle Başa Çıkma Yolları. Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  43. Rawshan, A. (1998). Stres Yönetimi (Ş. Cüceloğlu, Çev.). İstanbul: Sistem.
  44. Reisman A. (1992). Management Science Knowledge: It’s Creation, Generalization and Consolidation.; Westport CT: Quorum Books.
  45. Sabuncuoğlu, Z. (1987). Çalışma Psikolojisi. Bursa: Uludağ Üniversitesi.
  46. Sabuncuoğlu, Z. ve Tüzün, M. (2001) Örgütsel Psikoloji. Bursa: Ezgi.
  47. Sandıkçı, E. (2010). Stresin Tükenmişlik Boyutları Üzerindeki Etkisi: Diyarbakır’da Öğretmenler Üzerinde Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
  48. Saygılı, S. (1996). Strese Son. İstanbul: Elit.
  49. Seyhan, N. (2007). Halk-Polis Karşılaşmasında Stres Faktörü Stad Örneği Uygulaması, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
  50. Silah, M. (2005). Endüstride Çalışma Psikolojisi (2.Baskı.). Ankara: Seçkin.
  51. Soysal, A. (2009). İş Yaşamında Stres. Çimento İşveren Dergisi, 23(3), 17-40.
  52. Stora, J.B. (1994). Stres (2.Baskı.). (K. Ayşen, Çev,) İstanbul: İletişim.
  53. Şimşek, M.Ş., Akgemci, T. ve Çelik, A. (2008). Davranış Bilimleri Giriş ve Örgütlerde Davranış (6.Baskı.). Ankara: Gazi.
  54. Turna, H. (2014). Öğretmenlerin Stres Kaynakları ve Stresle Başetme Yolları (Edirne İli-Keşan İlçesi Örneği). Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İstanbul.
  55. Tutar, H. (2016). Kriz ve Stres Yönetimi. Ankara: Seçkin.
  56. Yavuz, C. (2013). Sağlık Çalışanlarında İş Stresi: Çivril Devlet Hastanesi Örneği. Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  57. Yılmaz, A. ve Ekici, S. (2006). Örgütsel Yaşamda Kamu Çalışanlarının Örgütsel Stres Kaynakları Üzerine Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 31-5