Cilt 13 Sayı 4 (2025): Business & Management Studies: An International Journal
Makaleler

Yüzüne medikal estetik uygulama yaptıran tüketicilerin davranışlarının incelenmesi: Nitel bir araştırma

PDF
  • Selin Bolat,
  • Sezen Bozyiğit
Selin Bolat
Arş. Gör., Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Gaziantep, Türkiye
Sezen Bozyiğit
Prof. Dr., Tarsus Üniversitesi, Mersin, Türkiye

Yayınlanmış 25.12.2025

Anahtar Kelimeler

  • Medical Aesthetics, Wrinkles, Consumer Behaviour, Botox, Qualitative Study
  • Medikal Estetik, Kırışıklık, Tüketici Davranışı, Botoks, Nitel Çalışma

Nasıl Atıf Yapılır

Yüzüne medikal estetik uygulama yaptıran tüketicilerin davranışlarının incelenmesi: Nitel bir araştırma. (2025). Business & Management Studies: An International Journal, 13(4), 1571-1590. https://doi.org/10.15295/bmij.v13i4.2581

Telif Hakkı (c) 2025 Selin Bolat- Sezen Bozyiğit

Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Nasıl Atıf Yapılır

Yüzüne medikal estetik uygulama yaptıran tüketicilerin davranışlarının incelenmesi: Nitel bir araştırma. (2025). Business & Management Studies: An International Journal, 13(4), 1571-1590. https://doi.org/10.15295/bmij.v13i4.2581

Öz

Son yıllarda özellikle uzun iyileşme süreci olmayan ve cerrahi müdahale gerektirmeyen estetik uygulamalara olan talep giderek artmıştır. Tüketiciler hem yaşlanmanın etkilerinden korunmak hem de daha güzel görünmek adına çeşitli medikal estetik uygulamalar yaptırmaktadır. Medikal estetik uygulamalara olan talebin artması bu işlemleri yapan kişi veya kliniklerin sayısının çoğalmasına neden olmuştur. Bu noktada da bu işlemleri yaptıran bireylerin bu konudaki tutum, fikir ve davranışlarının bilinmesi önem taşımaktadır. Bu nedenle bu araştırmanın amacı yüzüne medikal estetik uygulama yaptıran bireylerin davranışlarının incelenmesidir. Araştırmanın örneklemini yüzüne en az bir kere medikal estetik uygulama yaptıran, Adana ve Mersin’de ikamet eden 18 yaş ve üzeri 24 kişi oluşturmaktadır. Nitel olarak tasarlanan araştırmanın verileri derinlemesine görüşme yöntemi ile toplanmış olup verilerin analizinde içerik analizi ve betimsel analiz yöntemlerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre estetiğin medikal estetikten en büyük farkı cerrahi müdahale gerektirmesi ve büyük değişime neden olmasıdır.  Beğenilme isteği ve sosyal medya etkisi medikal estetiğin yaygınlaşmasına neden olmuştur. Katılımcıların en fazla yaptırdığı işlem beğenilme isteği ve kırışıklıklar nedeniyle botokstur. Medikal estetik kararında arkadaşlar etkili olmuş, işlemler uzman hekime yaptırılmış, hekimin güvenilir ve deneyimli olmasına önem verilmiştir. Medikal estetik uygulama yaptıranların çoğunluğu yaptırdığı işlemden memnun kalmış, altı aya bir işlemi yeniletmiştir. Katılımcıların önemli bir kısmı cerrahi işlem gerektiren uygulamalar ve dolgu yaptırmak istemediğini, ek olarak yüz yogası yapmadığını beyan etmiştir. Diğer çalışmalardan farklı olarak bu araştırma, medikal estetik uygulamalarını tüketim ve pazarlama perspektifinden ele almıştır. Elde edilen bulguların, müşteri profillerini anlamak ve hizmet alanlarını geliştirmek isteyen kliniklere yol göstereceği düşünülmektedir.

PDF

Referanslar

  1. Ahmed, S. K. (2025). Sample size for saturation in qualitative research: Debates, definitions, and strategies. Journal of Medicine, Surgery, and Public Health, 5.
  2. Alam, M., Iqbal, M. J., & Akhtar, R. (2017). Chemical peels: what to treat and expect?. Journal of Dermatology and Plastic Surgery,2(2), 1-3.
  3. Alptekin, D., & Delibaş, E. (2021). Estetik uzmanlarının bedenin yeniden inşasına dair görüşlerinin sosyolojik bir değerlendirmesi. Sosyoloji Dergisi, (41–42), 163–186.
  4. Alu, A. ve Uslu, Y. D. (2023). Massmedia’s perspective on socio-cultural attitudes to the body and social appearance anxiety. Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi, 15(1), 368-376.
  5. American Academy of Aesthetic Medicine (2024). Aesthetic medicine, https://www.aaamed.org/aesthetic-medicine.php, Erişim Tarihi: 18.10.2024.
  6. Ataseven Bulun, M. (2018). Beden paradigmasında ve yaşlanmanın tıbbileştirilmesinde yazılı basının rolü. Doktora Tezi, T.C. İstanbul Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  7. Bach, K. ve Simman, R. (2022). The multispecialty toxin: a literature review of botulinum toxin. Plastic and Reconstructive Surgery–Global Open, 10(4), 1-9.
  8. Bakar Tamer, G. (2017). Estetik ve güzellik sektöründe verilen tedavi ve bakım hizmetlerinin talebini etkileyen demografik ve sosyo-psikolojik özellikler, International Conference On Eurasian Economies, 10-12 Temmuz 2017, İstanbul Türkiye.
  9. Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi,7(1), 231-274.
  10. Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: nitel bir araştırma nasıl yapılır?. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
  11. Baş, T. ve Akturan, U. (2017). Sosyal bilimlerde bilgisayar destekli nitel araştırma yöntemleri (3.bs.), Seçkin Yayınevi, Ankara.
  12. Biçer, Ö. ve Sunay, C. (2022).Tüketim toplumunda ideal beden miti. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 11(2), 235-249.
  13. Bin Rubaian, N. F., Elfaki, A. M., Almuhaidib, S. R., Aldulijan, F. A., Qasim, R. S., Nagshabandi, K. N., Al-Ojail, H. Y., & Alsubaie, S. S. (2024). Aesthetic procedures and psychological wellbeing in saudi college students: an ın-depth exploration. Clinical, Cosmetic and Investigational Dermatology,17,1365-1376.
  14. Bütün, M. (2017). Araştırma yaklaşımın seçimi, araştırma deseni nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımı (Creswell) Çeviri Ed: Selçuk Beşir Demir (ss. 1-22). Eğiten Kitap Ankara.
  15. Clarke, L. H., Repta, R., & Griffin, M. (2007). Non-surgical cosmetic procedures: older women’s perceptions and experiences. Journal of Women & Aging, 19(3-4), 69-87.
  16. Coşkun, R., Altunışık, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2015). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Sakarya: Sakarya Kitabevi.
  17. Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry research design: choosing among five approaches. CA: Sage.
  18. Demirbaş, H. (2019). İnsanlar neden estetik müdahalelere yönelmektedir? gerisindeki güdülenme. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(99), 81–91.
  19. Dizdar, S. (2024). Sosyolojik perspektiften estetik cerrahi: medikal estetik uygulamaları yoluyla bedene müdahale örneği. Yüksek Lisans Tezi, İzmir Bakırçay Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İzmir.
  20. Doganova Ekim, B. (2020). Kişilerin kaygı düzeyi ve özbenlik saygısının; estetik,plastik ve rekonstrüktif operasyon yaptırma isteğinin üzerindeki etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, T.C İstanbul Aydın Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
  21. Duffy, D. M. (2005). Complications of fillers: overview. Dermatologic Surgery, 31, 1626-1633.
  22. Eisend, M., & Möller, J. (2007). The influence of tv viewing on consumers’ body ımages and related consumption behaviour. Marketing Letters, 18, 101-116.
  23. Elo, S., Kääriäinen, M., Kanste, O., Pölkki, T., Utriainen, K., & Kyngäs, H. (2014). Qualitative content analysis: a focus on trustworthiness. SAGE Open, 4(1), 1-10.
  24. Funt, D., & Pavicic, T. (2015). Dermal fillers in aesthetics: an overview of adverse events and treatment approaches. Plastic and Aesthetic Nursing, 35(1), 295-316.
  25. Glaser, B. G. and Strauss, A. L. (1967). The discovery of grounded theory strategies for qualitative research. Aldine Publishing Company, Chicago.
  26. Gökdemir, G. (2014). Saç dökülme tedavisinde mezoterapi ve tombositten zengin plazma. Archives of the Turkish Dermatology & Venerology/Turkderm, 48(1), 74-79.
  27. Güler, A., Halıcıoğlu, M. B., & Taşğın, S. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  28. Haas, C. F., Champion, A., & Secor, D. (2008). Motivating factors for seeking cosmetic surgery: a synthesis of the literature. Plastic and Aesthetic Nursing, 28(4), 177-182.
  29. ISAPS - International Society of Aesthetic Plastic Surgery (2023). ISAPS International survey on aesthetic/ cosmetic procedures performed 2023.
  30. Kahraman, A. B., Cırdı, R., Aslan, F., Yasan, Y. N., & Çetinkaya, M. (2023). Tüketim kültürü ekseninde estetik algısı. Temaşa Felsefe Dergisi, (20), 236–255.
  31. Karasar, N. (2018). Bilimsel araştırma yöntemi kavramlar, ilkeler, teknikler (2.Bs.), Ankara: Nobel Yayınevi.
  32. Khalkhal, E., Razzaghi, M., Rostami-Nejad, M., Rezaei-Tavirani, M., Beigvand, H. H., & Tavirani, M. R. (2020). Evaluation of laser effects on the human body after laser therapy. Journal of Lasers in Medical Sciences, 11(1), 91-97.
  33. Kılıç, S. (2015). Kappa test. Psychiatry and Behavioural Sciences, 5(3), 142-144.
  34. Korkmaz, V. (2024). Bedene yönelik medikal estetik müdahalelerin bireysel, toplumsal ve etik yönleri ile değerlendirilmesi. Doktora Tezi, T.C. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  35. Mammucari, M., Gatti, A., Maggiori, S., Bartoletti, C. A., & Sabato, A. F. (2011). Mesotherapy, definition, rationale and clinical role: a consensus report from the ıtalian society of mesotherapy. European Review for Medical & Pharmacological Sciences, 15(6), 682-694.
  36. Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data analysis: An Expanded Sourcebook. Sage.
  37. Morton, K. J. P. (2014). Anti-ageing andwomen’s bodies: spaces, practices, and knowledges of cosmetic ıntervention. Doctor of Philosophy, University of Exeter, United Kingdom.
  38. Olgun, C. K. (2008). Nitel araştırmalarda içerik analizi tekniği. Sosyoloji Notları, 4, 66-70.
  39. Özmen, S., Demir, H. Y., Yavuzer, R. ve Atabay, K. (2005). Alternatif estetik uygulamalar-1: mezoterapi. Türk Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Dergisi, 13(3), 195-201.
  40. Reddy, N. V., Jyothi, M., Venkatesh, P., Kalarini, D. H., & Prema, R. (2019). Mesotherapy in face. International Journal of Research in Engineering, Science and Management, 2(10), 822-829.
  41. Risulainen, M. (2019). Nurses’ challenges in non-surgical aesthetics-a literature review. Bachelor’s Thesis, Laurea University of Applied Sciences, Finland.
  42. Seetan, K., Khamees, A., AlKhateeb, N., Alsabbah, A., Masarrat, M., Zyout, R. A., Shareah, R., Ananzeh, G., Alzu’bi, M. S., & Muhanna, S. (2023). The influence of social media uses on people’s decisions to undergo aesthetic procedures: a cross-sectional study. HIV Nursing, 23(2), 500-509.
  43. Sever, L. (2020). Non-surgical aesthetic procedures. Master’s Thesis, University of Zagreb, School of Medicine, Croatia.
  44. Tan, E., & Bozkurt, Y. (2022). Benlik saygısı ile cerrahi olmayan estetik müdahaleler arasındaki ilişkide beden imgesi baş etme stratejilerinin rolünün incelenmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(45). 1423-1441.
  45. Törenli Çakıroğlu, M. (2024). “Güzelleştirme amaçlı estetik müdahaleler hakkında hukuki bir değerlendirme”. Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1): 69-110
  46. Türk, G. D., & Bayrakcı, S. (2020). Sosyal medya ve toplumda değişen estetik işlem yaptırma algısı. AJIT-e: Bilişim Teknolojileri Online Dergisi, 10(39), 118–135.
  47. Türk Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Derneği (2018). Türkiye estetik ve güzellik algısı araştırması, https://www.akinyucel.com/turkiye-estetik-ve-guzellik-algisi-arastirmasi/, Erişim Tarihi: 12.03.2024.
  48. Uslu, F., & Demir, E. (2023). Nitel bir veri toplama tekniği: derinlemesine görüşme. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 40(1), 289-299.
  49. Wollina, U., & Goldman, A. (2013). Dermal fillers: facts and controversies. Clinics in Dermatology, 31(6), 731-736.
  50. Yağar, F. (2023). Nitel araştırmalarda örneklem büyüklüğünün belirlenmesi: veri doygunluğu. Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,7(2), 138-152.
  51. Yıldırım, A., & Doğuer, Ç. (2024). Hücresel yaşlanma ve kolajen. Sağlık & Bilim 2023 Beslenme-IV, Editörler: Hatice Baygut, Yasemin Beyhan, Efe Yayınevi.
  52. Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9.Bs). Ankara: Seçkin Yayınevi.
  53. Yüksel, R. (2023). Bedene estetik müdahale olgusu üzerine nitel bir çalışma: pierre bourdieu perspektifiyle değerlendirmeler. Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.