Cilt 13 Sayı 3 (2025): Business & Management Studies: An International Journal
Makaleler

Futbolcularda dijital bağımlılık: Nomofobi ve mutluluk ilişkisi

PDF
  • Mehmet Metin
Mehmet Metin
Dr. Öğretim Üyesi, Çukurova Üniversitesi, Adana, Türkiye

Yayınlanmış 25.09.2025

Anahtar Kelimeler

  • Nomophobia, Happiness, Amateur Football Player, Moderation Analysis
  • Nomofobi, Mutluluk, Amatör Futbolcular, Moderasyon Analizi

Nasıl Atıf Yapılır

Futbolcularda dijital bağımlılık: Nomofobi ve mutluluk ilişkisi. (2025). Business & Management Studies: An International Journal, 13(3), 1472-1482. https://doi.org/10.15295/bmij.v13i3.2628

Telif Hakkı (c) 2025 Mehmet Metin

Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Nasıl Atıf Yapılır

Futbolcularda dijital bağımlılık: Nomofobi ve mutluluk ilişkisi. (2025). Business & Management Studies: An International Journal, 13(3), 1472-1482. https://doi.org/10.15295/bmij.v13i3.2628

Öz

Bu araştırma, amatör futbolcularda akıllı telefon kullanımının nomofobi (telefonsuz kalma korkusu) ve mutluluk düzeyleri üzerindeki etkisini incelemektedir. Çalışmaya 300 amatör futbolcu katılmış olup, veriler Kişisel Bilgi Formu, Nomofobi Ölçeği ve Mutluluk Ölçeği ile toplanmıştır. IBM SPSS 30.0 ve Hayes Process v4.2 kullanılarak yapılan analizlerde, yaş ve takımda oynama süresinin mutluluk-nomofobi ilişkisinde düzenleyici rol oynadığı tespit edilmiştir. Mutluluğun nomofobiyi azaltıcı etkisi özellikle genç futbolcularda anlamlıdır (B= -0.2304, p=0.0239). Yaş arttıkça bu ilişki zayıflamaktadır. Takımda uzun süre oynayanlarda mutluluk, nomofobiyi anlamlı düzeyde azaltırken (B=-0.2314, p=0.0238), kısa süreli oyuncular için benzer bir etki gözlenmemiştir. Kaleci ve forvet oyuncularında mutluluk-nomofobi ilişkisi diğer mevkilerden farklılık göstermektedir. Genel mutluluk ile nomofobi arasında anlamlı bir ilişki bulunmazken (p>0.05), mutluluk arttıkça "iletişim kaybetme korkusu" alt boyutunda zayıf negatif bir ilişki saptanmıştır (r=-0.155, p<0.01). Sonuç olarak, mutluluğun nomofobi üzerindeki etkisi bağlamsal faktörlere (yaş, takım deneyimi, mevki) bağlı olarak değişmektedir. Bulgular, spor psikolojisi ve dijital bağımlılık alanında müdahale programlarının bireysel ve bağlamsal faktörleri dikkate alması gerektiğini vurgulamaktadır.

PDF

Referanslar

  1. Andreassen, C. S., Pallesen, S., & Griffiths, M. D. (2017). The relationship between addictive use of social media, narcissism, and self‐esteem: Findings from a large national survey. Addictive Behaviors, 64, 287–293. https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2016.03.006
  2. Bayram A, Yılmaz E Z, Sözen Ç, Bayer N.(2019), Nomofobi’nin (Akıllı Telefon Yoksunluğu) içsel motivasyona etkisi: Giresun Üniversitesi öğrencileri örneği. İşletme Bilimi Dergisi (JOBS), 2019; 7(1): 105-130.
  3. Bhardwaj, C. & Singh, M. (2024). The Relationship of Nomophobia and Loneliness on Psychological Well-being among Young Adults. The International Journal of Indian Psychology, 12(2), 326-332. DOI:10.25215/1202.443
  4. Csikszentmihalyi, M. (1990). "Flow: The Psychology of Optimal Experience", Journal of Leisure Research, 24/1, 93-94.
  5. Darcin, A. E., Kose, S., Noyan, C. O., Nurmedov, S., Yılmaz, O. ve Dilbaz, N. (2016). Smart phone addiction and its relationship with social anxiety and loneliness. Behaviour & Information Technology, 35(7), 520–525. https://doi.org/10.1080/0144929X.2016.1158319
  6. Doğan T, Çötok AN. (2011), Oxford Mutluluk Ölçeği kısa formunun Türkçe uyarlaması: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(36), 165-172
  7. Elhai, J. D., Dvorak, R. D., Levine, J. C., &Hall, B. J. (2017). Problematic smartphone use: A conceptual overview and systematic review of relations with anxiety and depression psychopathology. Journal of Affective Disorders, 207, 251-259. https://doi.org/10.1016/j.jad.2016.08.030
  8. Elhai, J. D., Levine, J. C., Dvorak, R. D., & Hall, B. J. (2016). Fear of missing out, need for touch, anxiety and depression are related to problematic smart phone use. Computers in Human Behavior, 63, 509-516. https://doi.org/10.1016/j.chb.2016.05.079
  9. Erdem, H., Türen, U., & Kalkın, G. (2017). Mobil telefon yoksunluğu korkusu (nomofobi) yayılımı: Türkiye’den üniversite öğrencileri ve kamu çalışanları örneklemi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 10(1), 1-12
  10. González-Bueso, V., Santamaría, J. J., Fernández, D., Merino, L., Montero, E., & Ribas, J. (2018). Association between Internet Gaming Disorderor Pathological Video-Game Use and Comorbid Psychopathology: A Comprehensive Review. International journal of environmental research and public health, 15(4), 668. https://doi.org/10.3390/ijerph15040668
  11. Goswami, S. & Sarkar, L.N., 2016, 'Impact of sport types on happiness of university athletes', Journal of Physical Education Research, 3(3), 91–100.
  12. Gökbulut, B. (2022). An Analysis of University Students' Fear of Mobile Phone Deprivation (Nomophobia) and Levels of Happiness. Kastamonu Eğitim Dergisi, 30(2), 331-340. https://doi.org/10.24106/kefdergi.796530
  13. Hayes AF (2018). Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis: A regression-based approach (2nd ed.). The Guilford Press.
  14. Hills, P., & Argyle, M. (2002). The Oxford Happiness Questionnaire: A compact scale for the measurement of psychological well-being. Personality and Individual Differences, 33(7),1073–1082. https://doi.org/10.1016/S0191-8869(01)00213-6
  15. Internetretailing (2012). New study reveals 66% of people suffer from "nomophobia". https://internetretailing.net/66-of-the-population-suffer-from-nomophobia-the-fear-of-being-without-their-phone 8844/#:~:text=%E2%80%9CThe%20first%20study%20into%20nomophobia,afflicted%20yet%20today%20it's%20women.
  16. Karasu, F. (2017). Üniversite Öğrencilerinin İnternet Bağımlılığı ile Sosyal Destek Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14), 372-386. https://doi.org/10.31834/kilissbd.345142
  17. King, A. L.S., Valença, A. M., & Nardi, A. E. (2010). Nomophobia: The mobile phone in panic disorder with agoraphobia: Reducing phobias or worsening of dependence? Cognitive and Behavioral Neurology, 23(1), 52-54. DOI: 10.1097/WNN.0b013e3181b7eabc
  18. Kirschner, P. & Karpinski, A.C. (2010) "Facebook (R) and academic performance. Computers in Human Behavior, 26 (6), 1237-1245.https://doi.org/10.1016/j.chb.2010.03.024
  19. Kuss, D. J., & Griffiths, M. D. (2017). Social networking sites and addiction: Ten lessons learned. International Journal of Environmental Research and Public Health, 14(3), 311. https://doi.org/10.3390/ijerph14030311
  20. Özgen, M.K. (2007), Mutluluk Problemi, 1.Basım, İstanbul: Artuş Kitap, ss. 35-39
  21. Öztekin, H. (2016), Mutlu İnsanların Küçük Sırları,1. Baskı, Nokta e-kitap, s. 38
  22. Ryan, R. M., &Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55(1), 68-78. DOI: 10.1037//0003-066x.55.1.68
  23. Sanal Y. ve Özer, Ö. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Akıllı Telefon Bağımlılığı ve Sosyal Ağ Kullanımı: Bir Durum Değerlendirmesi. Mediterranean Journal of Humanities, 7(2), 367-377. https://doi.org/10.13114/MJH.2017.370
  24. Sezer, Ö., & Yıldırım, O. (2020). Ergenlerde görülen nomofobi ile sürekli kaygı, temel psikolojik ihtiyaçlar ve mutluluk ilişkisi. Journal of Human Sciences, 17(2), 535-547. doi:10.14687/jhs.v17i2.5917
  25. Smetaniuk, P. (2014). A preliminary investigation into the prevalence and prediction of problematic cell phone use. Journal of Behavioral Addictions, 3(1), 41-53. https://doi.org/10.1556/jba.3.2014.004
  26. Thomée, S., Härenstam, A. & Hagberg, M. (2011) Mobile phone use and stress, sleep disturbances, and symptoms of depression among young adults - a prospective cohort study. BMC Public Health 11, 66 (2011). https://doi.org/10.1186/1471-2458-11-66
  27. Türk Dil Kurumu. (2025). Mutluluk. Güncel Türkçe Sözlük. https://sozluk.gov.tr/
  28. Twenge, J. M., & Campbell, W. K. (2018). Associations between screen time and lower psychological well-being among children and adolescents: Evidence from a population-based study. Preventive Medicine Reports, 12, 271–283. https://doi.org/10.1016/j.pmedr.2018.10.003
  29. V. Chotpitayasunondh & K.M. Douglas, How "phubbing" becomes the norm: The antecedents and consequences of snubbing via smart phone. Computers in Human Behavior, 63 (2016), pp. 9-18, 10.1016/j.chb.2016.05.018
  30. Weinberg, R. S., & Gould, D. (2018). Foundations of Sport and Exercise Psychology (7th ed.). Human Kinetics.
  31. Yıldırım, C., Şumuer, E., Adnan, M., & Yıldırım, S.,A (2016) A growing fear Prevalence of nomophobia among Turkish college students, 32(5), 1322-1331.
  32. Yildirim, C. (2014). Exploring the dimensions of nomophobia: Developing and validating a questionnaire to measure nomophobia [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Iowa State University. https://dr.lib.iastate.edu/entities/publication/9a14014a-b158-4076-aa85-97a8d42c2af2
  33. Yıldırım, C., & Correia, A. P. (2015). Exploring the dimensions of nomophobia: Development and validation of a self-reported questionnaire. Computers in Human Behavior, 49, 130-137.