Cilt 13 Sayı 2 (2025): Business & Management Studies: An International Journal
Makaleler

Sağlık kurumlarında çalışanların dijital sağlık ve yapay zekâ okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi

PDF
  • Hicran Özdemir,
  • Enis Baha Biçer
Hicran Özdemir
Doktora Öğrencisi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas, Türkiye
Enis Baha Biçer
Prof. Dr., Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas, Türkiye

Yayınlanmış 25.06.2025

Anahtar Kelimeler

  • Health, Digital Health, Digital Health Literacy, Artificial Intelligence, Artificial Intelligence Literacy
  • Sağlık, Dijital Sağlık, Dijital Sağlık Okuryazarlığı, Yapay Zekâ, Yapay Zekâ Okuryazarlığı

Nasıl Atıf Yapılır

Sağlık kurumlarında çalışanların dijital sağlık ve yapay zekâ okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. (2025). Business & Management Studies: An International Journal, 13(2), 807-827. https://doi.org/10.15295/bmij.v13i2.2535

Telif Hakkı (c) 2025 Hicran Özdemir- Enis Baha Biçer

Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Nasıl Atıf Yapılır

Sağlık kurumlarında çalışanların dijital sağlık ve yapay zekâ okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. (2025). Business & Management Studies: An International Journal, 13(2), 807-827. https://doi.org/10.15295/bmij.v13i2.2535

Öz

Bu çalışmanın amacı sağlık kurumlarında çalışanların dijital sağlık ve yapay zekâ okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesidir. Araştırmanın evrenini Giresun İl merkezinde bulunan 2 eğitim araştırma, bir devlet hastanesi ve İl Sağlık Müdürlüğü olmak üzere toplam 4 kurumdaki sağlık çalışanları oluşturmaktadır. İlgili sağlık tesislerinden yüz yüze veri toplama tekniği ile basit rastgele örnekleme yöntemi kullanılarak 372 kişiye ulaşılmıştır. Veriler Eylül 2024-Şubat 2025 tarihleri arasında toplanmış ve veri toplama aracı olarak Polatgil ve Güler tarafından Türkçeye uyarlaması yapılan Yapay zekâ Okuryazarlığı Ölçeği ile Çetin ve Gümüş tarafından Türkçeye uyarlaması gerçekleştirilen Dijital Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği kullanılmıştır. Analizlerin yapılmasında IBM SPSS Statistics 23.0 paket programı kullanılmıştır. Çalışmada Korelasyon Analizi ve Regresyon Analizi teknikleri kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre personelin dijital sağlık okuryazarlığı ve yapay zekâ okuryazarlığı düzeylerinde çeşitli demografik değişkenlerde anlamlı farklılıklar olduğu belirlenmiştir. Araştırma sonucuna göre dijital sağlık okuryazarlığı ile yapay zekâ okuryazarlığı arasında istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sağlık hizmetlerinde dijital sağlık ve yapay zekâ uygulamalarından mümkün olduğunca faydalanabilmek için sektörde çalışanlara bu uygulamaları kullanabilecek yeteneklerin kazandırılması gerekmektedir. Literatürde sağlık çalışanlarına yönelik bu alandaki araştırma makalesi sayıları oldukça sınırlıdır dolayısıyla çalışmanın konuyla ilgilenen kişilere referans bir araştırma olacağı düşünülmektedir.

PDF

Referanslar

  1. Akalın, B., ve Veranyurt, Ü. (2020). Sağlıkta dijitalleşme ve yapay zekâ. SDÜ Sağlık Yönetimi Dergisi, 2(2), 128-137.
  2. Arias López, M. D. P., Ong, B. A., Borrat Frigola, X., Fernández, A. L., Hicklent, R. S., Obeles, A. J. T., Rocimo, A. M. ve Celi, L. A. (2023). Digital literacy as a new determinant of health: A scoping review. PLOS Digital Health, 2(10), 279.
  3. Brors, G., Norman, C. D. ve Norekvål, T. M. (2020). The growing importance of eHealth literacy in the wake of the COVID-19 pandemic. European Journal of Cardiovascular Nursing, 19(6), 458-461.
  4. Chan, C. V. ve Kaufman, D. R. (2011). A framework for characterising eHealth literacy demands and barriers. Journal of Medical Internet Research, 13(4), e94.
  5. Çelebi, C., Yılmaz, F., Demir, U. ve Karakuş, F. (2023). Yapay zekâ okuryazarlığı: Bir uyarlama çalışması. Öğretim Teknolojisi ve Hayat Boyu Öğrenme, 4(2), 291-306.
  6. Çetin, M. ve Gümüş, R. (2023). Research into the relationship between digital health literacy and healthy lifestyle behaviours: An intergenerational comparison. Frontiers in Public Health, 11, 1259412.
  7. Deveci Topal, A., Toker Gökçe, A., Dilek Eren, C. ve Kolburan Geçer, A. (2025). Artificial intelligence literacy scale: A study of reliability and validity in Turkish university students. Journal of Learning and Teaching in Digital Age, 10(1), 58-67.
  8. Eniş Erdoğan, T. ve Ekşioğlu, S. (2024). Yapay zekâ okuryazarlığı ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 22(2), 1196-1211.
  9. Gökçe Tekin, Ö. (2025). Yapay zekâ okuryazarlık ölçeği geliştirme ve doğrulama çalışması. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 16(1), 418-434.
  10. Günel, Y. ve Güler, A. (2022). Çalışanların kamu kurumlarında sanal kaytarma davranışına yönelik düşüncelerinin incelenmesi. Journal of Academic Opinion, 2(2), 54-66.
  11. Hoşgör, H. Ve Güngördü, H. (2022). Sağlıkta yapay zekânın kullanım alanları üzerine nitel bir araştırma. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (35), 395-407.
  12. Kahraman, H., Akutay, S., Yüceler Kaçmaz, H. ve Taşcı, S. (2025). Artificial intelligence literacy levels of perioperative nurses: The case of Türkiye. Nursing & Health Sciences, 27(1), 1-9.
  13. Karaoğlan Yılmaz, F. G. ve Yılmaz, R. (2023). Yapay zekâ okuryazarlığı ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dergisi, 5(2), 172-190.
  14. Köse Hayta, Z. (2025). Çukurova Üniversitesi Eğitim Aile Sağlığı Merkezine başvuran erişkin bireylerin bulaşıcı hastalık algıları ile dijital sağlık okuryazarlığı arasındaki ilişkinin araştırılması, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Uzmanlık tezi.
  15. Laupichler, M. C., Aster, A., Meyerheim, M., Raupach, T. ve Mergen, M. (2024). Medical students' AI literacy and attitudes towards AI: A cross-sectional two-center study using pre-validated assessment instruments. BMC Medical Education, 24(1), 401.
  16. Luo, Y. F., Yang, S. C., Chen, A. S. ve Chiang, C. H. (2018). Associations of eHealth literacy with health services utilisation among college students: Cross-sectional study. Journal of Medical Internet Research, 20(10), e283.
  17. Magnani, J. W., Mujahid, M. S., Aronow, H. D., Cene, C. W., Dickson, V. V., Havranek, E., Morgenstern, L. B., Paasche-Orlow, M. K., Pollak, A. Ve Willey, J. Z. (2018). Health literacy and cardiovascular disease: Fundamental relevance to primary and secondary prevention: A scientific statement from the American Heart Association. Circulation, 138(2), 48-74.
  18. Martin, A. (2005). DigEuLit – A European framework for digital literacy: A progress report. Journal of e-Literacy, 2(2), 130-136.
  19. Nehir, T. Y. ve Özcengiz, D. (2021). Sağlıkta yapay zekâ. Türkiye Klinikleri Medical Ethics, Law and History - Special Topics, 7(4), 74-79.
  20. Neter E. ve Brainin E. Association between health literacy, eHealth literacy, and health outcomes among patients with long-term conditions. Eur Psychol. 2019;24(1):68–81.
  21. Ng, D. T., Leung, J. K., Chu, S. K. ve Ma, Q. (2021). Conceptualising AI literacy: An exploratory review. Computers and Education: Artificial Intelligence.
  22. Norman, C. D. ve Skinner, H. A. (2006). eHealth literacy: Essential skills for consumer health in a networked world. Journal of Medical Internet Research, 8(2), e9.
  23. Özçevik Subaşi, D., Akça Sümengen, A., Semerci, R., Şimşek, E., Çakır, G. N. ve Temizsoy, E. (2025). Paediatric nurses' perspectives on artificial intelligence applications: A cross-sectional study of concerns, literacy levels and attitudes. Journal of Advanced Nursing, 81(3), 1353–1363.
  24. Özdemir, L. ve Bilgin, A. (2021). Sağlıkta yapay zekânın kullanımı ve etik sorunlar. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 8(3), 439-445.
  25. Patil, U., Kostareva, U., Hadley, M., Manganello, J. A., Okan, O., Dadaczynski, K., Massey, P. M., Agner, J. ve Sentell, T. (2021). Health literacy, digital health literacy, and COVID-19 pandemic attitudes and behaviors in U.S. college students: Implications for interventions. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(6), 3301.
  26. Polatgil, M. ve Güler, A. (2023). Yapay zekâ okuryazarlığı ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Sosyal Bilimlerde Nicel Araştırmalar Dergisi, 3(2), 99-114.
  27. Ramesh, A. N., Kambhampati, C., Monson, J. R. ve Drew, P. J. (2004). Artificial intelligence in medicine. Annals of the Royal College of Surgeons of England, 86(5), 334-338.
  28. Rowlands, D. (2019). What is digital health? and why does it matter? Australia: Digital Health Workforce Academy.
  29. Schaeffer, D., Gille, S., Berens, E. M., Griese, L., Klinger, J., Vogt, D. ve Hurrelmann, K. (2023). Digital health literacy of the population in Germany: Results of the HLS-GER 2. Gesundheitswesen Bundesverband der Ärzte des Öffentlichen Gesundheitsdienstes, 85(4), 323–331.
  30. Shortlie, E. H., Axline, S. G., Buchanan, B. G., Merigan, T. C. ve Cohen, S. N. (1973). An artificial intelligence program to advise physicians regarding antimicrobial therapy. Computers and Biomedical Research, 6(6), 544-560.
  31. Smith, B. ve Magnani, JW. New technologies, new disparities: the intersection of electronic health and digital health literacy. Int J Cardiol. 2019;292:280–282.
  32. Stoumpos, A. I., Kitsios, F. ve Talias, M. A. (2023). Digital Transformation in Healthcare: Technology Acceptance and Its Applications. International journal of environmental research and public health, 20(4), 1-44.
  33. Süleymanoğulları, M., Özdemir, A. ve Tekin, A. (2024). Yapay zeka ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Education, Science and Sport, 6(1), 13-27.
  34. Temür, B. N. ve Aksoy, N. (2022). Hastalık yönetiminde dijital sağlık okuryazarlığı. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 15(3), 413-417.
  35. Van der Vaart, R. ve Drossaert, C. (2017). Development of the digital health literacy instrument: Measuring a broad spectrum of health 1.0 and health 2.0 skills. Journal of Medical Internet Research, 19(1), e27.
  36. Wang, B., Rau, P.-L. P. ve Yuan, T. (2022). Measuring user competence in using artificial intelligence: Validity and reliability of artificial intelligence literacy scale. Behaviour & Information Technology, 42(9), 1324–1337.
  37. Wang, B., Rau, P. ve Yuan, T. (2023). Measuring user competence in using artificial intelligence: Validity and reliability of artificial intelligence literacy scale. Behaviour & Information Technology, 42(9), 1324–1337.
  38. Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
  39. Ye, A., Deng, Y., Li, X. ve Shao, G. (2024). The impact of informatisation development on healthcare services in China. Scientific Reports, 14(1), 31041.

Benzer Makaleler

Bu makale için ayrıca gelişmiş bir benzerlik araması başlat yapabilirsiniz.