Cilt 13 Sayı 2 (2025): Business & Management Studies: An International Journal
Makaleler

İş yerlerinin well bina standardı- mind (zihin) konsepti uygunluğuna göre çalışanların yaşam doyumu, iş tatmini, işten ayrılma niyeti ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi

PDF (İngilizce)
  • Çağla Özçelik,
  • Bahar Çelik
Çağla Özçelik
Arş. Görv., Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Kütahya, Türkiye
Bahar Çelik
Doç. Dr., Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Kütahya, Türkiye
Biyografi

Yayınlanmış 25.06.2025

Anahtar Kelimeler

  • Burnout, Intention to Leave, Job Satisfaction, Life Satisfaction, WELL Building Standard
  • İşten Ayrılma Niyeti, İş Tatmini, Yaşam Doyumu, Tükenmişlik, Well Bina Standardı

Nasıl Atıf Yapılır

İş yerlerinin well bina standardı- mind (zihin) konsepti uygunluğuna göre çalışanların yaşam doyumu, iş tatmini, işten ayrılma niyeti ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. (2025). Business & Management Studies: An International Journal, 13(2), 776-793. https://doi.org/10.15295/bmij.v13i2.2527

Telif Hakkı (c) 2025 Çağla Özçelik- Bahar Çelik

Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Nasıl Atıf Yapılır

İş yerlerinin well bina standardı- mind (zihin) konsepti uygunluğuna göre çalışanların yaşam doyumu, iş tatmini, işten ayrılma niyeti ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. (2025). Business & Management Studies: An International Journal, 13(2), 776-793. https://doi.org/10.15295/bmij.v13i2.2527

Öz

İş yerleri, verimliliği artırmak için yüksek performanslı çalışanlara ihtiyaç duyar ve doğru yetenekleri çekmek için rahat bir ortam oluşturulması önemlidir. Çalışmak ruh sağlığına fayda sağlarken olumsuz çalışma koşulları fiziksel ve ruhsal sorunlara yol açabilir. Ruh sağlığı sorunları olan bireylerin üçte ikisi çalıştığından, iş yerleri ruh sağlığının korunması ve geliştirilmesi için önemli bir fırsattır. WELL Standardı, yapılandırılmış çevre içerisinde bireylerin sağlık ve iyi oluş hâlini desteklemeye odaklanan bir bina sertifikasyon sistemidir. Bu çalışma, WELL-Mind puanı daha yüksek olan binaların daha yüksek iş ve yaşam memnuniyeti ile daha düşük işten ayrılma niyeti ve tükenmişlik düzeyleriyle ilişkili olduğu hipotezini öne sürmektedir. Bu bağlamda, çalışma Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi (SBF) ve Tıp Fakültesi (TF) kullanıcılarının WELL Standardı Mind konsepti çerçevesinde yaşam memnuniyeti, iş memnuniyeti, işten ayrılma niyeti ve tükenmişlik düzeylerini incelemiştir. Öncelikle WELL Bina standardı için akredite bir WELL AP uzmanından eğitim alınmıştır. SBF ve TF binalarında WELL- WELL-Mind konseptine göre binaların puanlaması yapılmış ve sonrasında personelden anket yoluyla veri toplanmıştır. Çevrimiçi anketle toplanan veriler, SPSS 26 programında analiz edilerek her iki binanın WELL-Mind durumu karşılaştırılmıştır. TF binası tüm ön koşulları karşılamış ve daha yüksek bir WELL-Mind puanına sahip olmasına rağmen, işten ayrılma niyeti ve tükenmişlik düzeyleri daha yüksek, yaşam ve iş memnuniyeti ise SBF’den daha düşük olduğu bulunmuştur. Yöneticiler, çalışanların ruh sağlığını iyileştirmek ve üretkenliği artırmak için WELL Standardı politikalarını rehber olarak kullanabileceği öngörülmektedir.

PDF (İngilizce)

Referanslar

  1. Alanyalı, L. K. (2006). Örgütsel stres kaynaklarının iş tatminine olan etkilerinin tükenmişlik ve dinçlik (coşku) etkileri bağlamında incelenmesi (uygulamalı bir araştırma) (Doctoral dissertation, Bursa Uludag University (Turkey)).
  2. Alkan, D. (2022). Yeşil bina sertifika sistemlerinin uygulanabilirliğine dair bir karşılaştırma: LEED, BREEAM ve WEEL örneği (Master's thesis, Başkent Üniversitesi Fen Bilimler Enstitüsü).
  3. Amer, S. A., Elotla, S. F., Ameen, A. E., Shah, J., & Fouad, A. M. (2022). Occupational burnout and productivity loss: a cross-sectional study among academic university staff. Frontiers in public health, 10, 861674.
  4. Applebaum, D., Fowler, S., Fiedler, N., Osinubi, O., & Robson, M. (2010). The impact of environmental factors on nursing stress, job satisfaction, and turnover intention. JONA: The Journal of Nursing Administration, 40(7/8), 323-328.
  5. Banbury, S., & Berry, D. C. (1997). Habituation and dishabituation to speech and office noise. Journal of Experimental Psychology: Applied, 3(3), 181.
  6. Bluedorn, A. C. (1982). A unified model of turnover from organisations. Human relations, 35(2), 135-153.
  7. Bozdoğan, S. C. (2020). Aşırı iş yükünün, tükenmişlik, iş stresi ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi.
  8. BREEAM (2017, Temmuz 3). BREEAM international new construction 2016. https://files.bregroup.com/BREEAM/technicalmanuals/BREEAMInt2016SchemeDocument/Default.html
  9. Burisch, M. (2002). A longitudinal study of burnout: The relative importance of dispositions and experiences. Work & Stress, 16(1), 1-17.
  10. Candido, C., Marzban, S., Haddad, S., Mackey, M., & Loder, A. (2020). Designing healthy workspaces: results from Australian certified open-plan offices. Facilities, 39(5/6), 411-433.
  11. Cho, Y. J., & Lewis, G. B. (2012). Turnover intention and turnover behavior: Implications for retaining federal employees. Review of public personnel administration, 32(1), 4-23.
  12. Dağlı, A., & Baysal, N. (2016). Yaşam doyumu ölçeğinin türkçe’ye uyarlanmasi: geçerlik ve güvenirlik çalişmasi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59).
  13. Diener, E. D., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of personality assessment, 49(1), 71-75.
  14. Erdoğan, B., Bauer, T. N., Truxillo, D. M., & Mansfield, L. R. (2012). Whistle while you work: A review of the life satisfaction literature. Journal of management, 38(4), 1038-1083.
  15. Freudenberger, H. J. (1974). Staff burnout. Journal of social issues, 30(1), 159-165.
  16. García-Mainar, I., Montuenga, V. M., & Navarro-Paniagua, M. (2015). Workplace environmental conditions and life satisfaction in Spain. Ecological Economics, 119, 136-146.
  17. Gil-Ozoudeh, I., Iwuanyanwu, O., Okwandu, A. C., & Ike, C. S. (2024). The impact of green building certifications on market value and occupant satisfaction. International Journal of Management & Entrepreneurship Research, 6(8), 2782-2796.
  18. Grinde, B., & Patil, G. G. (2009). Biophilia: does visual contact with nature impact on health and well-being?. International journal of environmental research and public health, 6(9), 2332-2343.
  19. Gupta, N., Wåhlin-Jacobsen, C. D., Abildgaard, J. S., Henriksen, L. N., Nielsen, K., & Holtermann, A. (2018). Effectiveness of a participatory physical and psychosocial intervention to balance the demands and resources of industrial workers: A cluster-randomised controlled trial. Scandinavian Journal of Work, Environment & Health, 58-68.
  20. Hassard, J., Teoh, K. R., Visockaite, G., Dewe, P., & Cox, T. (2018). The cost of work-related stress to society: A systematic review. Journal of occupational health psychology, 23(1), 1.
  21. Hoppock, R. (1935). Job Satisfaction, Harper and Brothers. New York, 47.
  22. Ildiri, N., Bazille, H., Lou, Y., Hinkelman, K., Gray, W. A., & Zuo, W. (2022). Impact of WELL certification on occupant satisfaction and perceived health, well-being, and productivity: A multi-office pre-versus post-occupancy evaluation. Building and Environment, 224, 109539.
  23. IWBI, (2022, Q4). WELL v2.https://v2.WELLcertified.com/en/WELLv2-22q4/concepts
  24. IWBI, (2016). WELL. https://standard.WELLcertified.com/sites/default/files/The%20WELL%20Building%20Standard%20v1%20with%20May%202016%20addenda.pdf
  25. Jahncke, H., Hygge, S., Halin, N., Green, A. M., & Dimberg, K. (2011). Open-plan office noise: Cognitive performance and restoration. Journal of Environmental Psychology, 31(4), 373-382.
  26. Jarman, L., Martin, A., Venn, A., Otahal, P., Blizzard, L., Teale, B., & Sanderson, K. (2016). Workplace health promotion and mental health: three-year findings from partnering Healthy@ Work. PLoS One, 11(8), e0156791.
  27. Jones, M. D. (2006). Which is a better predictor of job performance: Job satisfaction or life satisfaction?. Journal of Behavioral and Applied Management, 8(1), 20-42.
  28. Kaheh, D., & Heivadi, T. (2012). Job satisfaction & mental health. Payesh (Health Monitor), 11(3), 391-397.
  29. Kalliath, T., & Morris, R. (2002). Job satisfaction among nurses: a predictor of burnout levels. JONA: The Journal of Nursing Administration, 32(12), 648-654.
  30. Kantola, D. (2020). Socially Sustainable Office Buildings-A better business for everyone.
  31. Karagöz, Y. (2021). Bilimsel araştırma yöntemleri. Nobel Akademik Yayıncılık: Ankara.
  32. Knapp, M., McDaid, D., & Parsonage, M. (2011). Mental health promotion and mental illness prevention: The economic case.
  33. Korkmaz, Ö., Çakır, R., & Özden, M. Y. (2015). Bilgisayarca düşünme beceri düzeyleri ölçeğinin (BDBD) ortaokul düzeyine uyarlanması. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(2), 143-162.
  34. Kumar, V., & Kumar, S. (2014). Workplace spirituality as a moderator in relation between stress and health: An exploratory empirical assessment. International Review of Psychiatry, 26(3), 344-351.
  35. Küller, R., Ballal, S., Laike, T., Mikellides, B., & Tonello, G. (2006). The impact of light and colour on psychological mood: a cross-cultural study of indoor work environments. Ergonomics, 49(14), 1496-1507.
  36. LaMontagne, A. D., Martin, A., Page, K. M., Reavley, N. J., Noblet, A. J., Milner, A. J., ... & Smith, P. M. (2014). Workplace mental health: developing an integrated intervention approach. BMC psychiatry, 14, 1-11.
  37. Largo-Wight, E., Chen, W. W., Dodd, V., & Weiler, R. (2011). Healthy workplaces: The effects of nature contact at work on employee stress and health. Public health reports, 126(1_suppl), 124-130.
  38. Lee, B. K., Seo, D. K., Lee, J. T., Lee, A. R., Jeon, H. N., & Han, D. U. (2016). Impact of work environment and work-related stress on turnover intention in physical therapists. Journal of physical therapy science, 28(8), 2358-2361.
  39. Licina, D., & Yildirim, S. (2021). Occupant satisfaction with indoor environmental quality, sick building syndrome (SBS) symptoms and self-reported productivity before and after relocation into WELL-certified office buildings. Building and Environment, 204, 108183.
  40. Netemeyer, R. G., Boles, J. S., McKee, D. O., & McMurrian, R. (1997). An investigation into the antecedents of organisational citizenship behaviors in a personal selling context. Journal of marketing, 61(3), 85-98.
  41. Ölmez, C. (2019). Yeşil Yapı Sertifika Sistemlerinin Kullanıcı Gereksinimlerine İlişkin Tasarım Kararları Bağlamında İrdelenmesi BREEAM, LEED Ve WELL Bina Standardı (Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
  42. Rode, J. C., Rehg, M. T., Near, J. P., & Underhill, J. R. (2007). The effect of work/family conflict on intention to quit: The mediating roles of job and life satisfaction. Applied Research in Quality of Life, 2, 65-82.
  43. Seçer, İ. (2013). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi: Analiz ve raporlaştırma.
  44. Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., & Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of psychological research online, 8(2), 23-74.
  45. Shirom, A. (1989) Burnout in work organisations. In: Cooper, C.L. and Robertson, I., Eds., International Review of Industrial and Organizational Psychology, Wiley, New York, 25-48.
  46. Shirom, A. (2005, April). The Shirom-melamed burnout measure (SMBM)–Version 2.
  47. Sisley, R., Henning, M. A., Hawken, S. J., & Moir, F. (2010). A conceptual model of workplace stress: The issue of accumulation and recovery and the health professional. New Zealand Journal of Employment Relations, 35(2), 3-15.
  48. SİVUK, D., & SEYHAN, F. (2021). ÖRGÜTSEL ÇATIŞMA, ÖRGÜTSEL STRES, İŞ YAŞAM KALİTESİ, İŞ TATMİNİ ve İŞTEN AYRILMA NİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: SAĞLIK ÇALIŞANLARININ VERİMLİLİĞİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Verimlilik Dergisi, (4).
  49. Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., & Ullman, J. B. (2013). Using multivariate statistics (Vol. 6, pp. 497-516). Boston, MA: pearson.
  50. Telli, E., sinan ÜNSAR, A., & Oğuzhan, A. (2012). Liderlik davranış tarzlarının çalışanların örgütsel tükenmişlik ve işten ayrılma eğilimleri üzerine etkisi: Konuyla ilgili bir uygulama. Ejovoc (Electronic Journal of Vocational Colleges), 2(2), 135-150.
  51. Temel, V. (2022). Sporda Kendi Kendine Konuşma Ölçeği'nin Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. The Journal of International Anatolia Sport Science, 7(1), 11-24.
  52. USGBC, (2019). LEED v4.1 building design and construction. USGBC.https://www.usgbc.org/sites/default/files/2021-03/LEED%20v4.1%20BD%2BC%20Guide%2004092019.pdf
  53. Weiss, D., Dawis, R. V., England, G. W., & Lofquist, L. H. (1967). Minnesota Satisfaction Questionnaire--Long Form. Journal of Applied Psychology.
  54. WHO, (2017). Mental health at work. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/mental-health-at-work
  55. Vigo, D., Thornicroft, G., & Atun, R. (2016). Estimating the true global burden of mental illness. The Lancet Psychiatry, 3(2), 171-178.
  56. Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültsi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 74-85.