Cilt 11 Sayı 3 (2023): Business & Management Studies: An International Journal
Makaleler

OECD ülkelerinde sürdürülebilir kalkınma politikalarının ARAS metodu ile performans analizi

Hilal Alpdoğan
Dr. Öğr. Üyesi, Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Uygulamalı Bilimler Fakültesi, Uluslararası Ticaret ve Finansman Bölümü, Sakarya, Türkiye

Yayınlanmış 24.09.2023

Anahtar Kelimeler

  • Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilir Kalkınma, Çok Kriterli Karar Verme, Çevresel Ekonomi, OECD
  • Sustainability, Sustainable Development, Multi-Criteria Decision Making, Environmental Economics, OECD

Nasıl Atıf Yapılır

OECD ülkelerinde sürdürülebilir kalkınma politikalarının ARAS metodu ile performans analizi . (2023). Business & Management Studies: An International Journal, 11(3), 1079-1103. https://doi.org/10.15295/bmij.v11i3.2285

Nasıl Atıf Yapılır

OECD ülkelerinde sürdürülebilir kalkınma politikalarının ARAS metodu ile performans analizi . (2023). Business & Management Studies: An International Journal, 11(3), 1079-1103. https://doi.org/10.15295/bmij.v11i3.2285

Öz

İlk kez 1972 Birleşmiş Milletler (BM) Konferansı’nda kavramsallaştırılan “sürdürülebilir kalkınma”, 2016 yılına gelindiğinde BM tarafından “2030 Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarının” ilanı ile ülkelerin kalkınma politikalarının merkezine yerleşmiştir. 2030 yılı sonuna kadar ulaşılması hedeflenen Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA) Ocak 2016 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir. 17 temel amacı kapsayan Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları, ülkelerin kalkınma planlarına da yansımış ve hedeflenen politikalarda sürdürülebilirlik kavramı öne çıkmıştır. Bu bağlamda çalışma OECD ülkelerinin ekonomik, sosyal ve çevresel politikalarının sürdürülebilirlik çerçevesinde etkinliğini ortaya koymayı hedeflemektedir. Bu amaç doğrultusunda, çok kriterli karar verme tekniklerinden biri olan ARAS Metodu kullanılarak performans analizi gerçekleştirilmiştir. Analizde beş ekonomik kriter, altı sosyal kriter ve sekiz çevre kriteri üç ayrı kategoride ve birlikte değerlendirilmiştir. Bu yöntem, ülkelerin farklı politika alanlarındaki performansını objektif bir şekilde değerlendirmek için kullanılmıştır. Ayrıca 19 kriterin birlikte değerlendirildiği analiz sonuçlarına göre sürdürülebilir kalkınma politikalarında en etkin üç ülkenin Yeni Zelanda, Kore ve İzlanda olduğu görülmektedir. Bu ülkeler, ekonomik, sosyal ve çevresel alanlarda sürdürülebilirlik hedeflerine daha yakın performans gösteren ülkeler olarak öne çıkmaktadır. Diğer yandan, analiz sonuçlarına göre en başarısız üç ülke ise ABD, Kanada ve Türkiye olarak belirlenmiştir. Bu ülkeler, sürdürülebilir kalkınma politikalarını uygulama konusunda daha fazla çaba sarf etmeleri gereken ülkeler olarak değerlendirilmiştir.

Referanslar

  1. Altın, H. (2020). A comparison of performance results of ARAS and MOOSRA methods: American continent countries. Finance and Accounting, 7(2), 173-186.
  2. Akbulut, F., ve Çölgeçen, B. (2023). Birleşmiş Milletler 2030 sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin ulusal kamu politikalarına dönüştürülmesi çerçevesinde bölgesel kalkınma planlarının rolü. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, 11(1), 200-220.
  3. Akgül, U. (2010). Sürdürülebilir kalkınma: Uygulamalı antropolojinin eylem alanı. Antropoloji, (24), 133-164.
  4. Akyol, H., ve Tekman, N. (2021). Ülkelerin sürdürülebilir kalkınma hedefleri ile yoksulluklar ve gelir eşitsizliği ilişkisinin incelenmesi: Driscoll-Kraay yöntemi örneği. Aydın İktisat Fakültesi Dergisi, 6(2), 99-116.
  5. Ateş, S.A. ve Derinkuyu, K. (2021). Green growth and OECD countries: Measurement of country performances through distance-based analysis (DBA). Environment, Development and Sustainability, 23 (10), 15062–15073. https://doi.org/10.1007/s10668-021-01285-4
  6. Avcı, T., ve Ergen, E. (2022). Kalkınma planlarının çok kriterli karar verme yöntemleriyle araştırılması. Pamukkale Üniversitesi İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(1), 90-106.
  7. Bakırcı, F., Ekinci, E. D., ve Şahinoğlu, T. (2014). Bölgesel kalkınma politikalarının etkinliği: Türkiye alt bölgeler bazında bir uygulama the effectiveness of regional development policies: An application on sub-regions of Turkey. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(2), 281-298.
  8. Çakır, E., ve Can, M. (2019). Best-worst yöntemine dayalı ARAS yöntemi ile dış kaynak kullanım tercihinin belirlenmesi: Turizm sektöründe bir uygulama. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(3), 1273-1300.
  9. Dalal-Clayton, B., ve Bass, S. (2002). Sustainable Development Strategies. Earthscan Publications.
  10. Eppel, J. (1999). Sustainable development and environment: A renewed effort in the OECD. Environment, Development and Sustainability, 1, 41-53.
  11. Feng, C., Wang, M., Liu, G. C., ve Huang, J. B. (2017). Green development performance and its influencing factors: A global perspective. Journal of Cleaner Production, 144, 323-333.
  12. Göksu, G. G. (2022). A cross-country analysis of green public finance management and budgeting in supporting sustainable development. TCA Journal/Sayıştay Dergisi, 33(126), 409-441 https://doi.org/10.52836/sayistay. 1170928
  13. Kim, S. E., Kim, H., ve Chae, Y. (2014). A new approach to measuring green growth: Application to the OECD and Korea. Futures, 63, 37-48.
  14. Koçak, D. (2020). Green Growth Dynamics in OECD Countries: An Application of Grey Relational Analysis. Grey Systems: Theory and Application, 10(4), 545-563.
  15. Ma, L., Long, H., Chen, K., Tu, S., Zhang, Y., ve Liao, L. (2019). Green Growth Efficiency of Chinese Cities and Its Spatio-Temporal Pattern. Resources, Conservation and Recycling, 146, 441-451.
  16. McKenzie, S. (2004). Social Sustainability: Towards Some Definitions. Hawke Research Institute.
  17. Megyesiova, S., ve Lieskovska, V. (2018). Analysis of the sustainable development indicators in the OECD countries. Sustainability, 10(12), 45-54.
  18. Miola, A., ve Schiltz, F. (2019). Measuring sustainable development goals performance: How to monitor policy action in the 2030 agenda implementation?. Ecological Economics, 164, 106373.
  19. Omer, A. M. (2008). Energy, environment and sustainable development. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 12(9), 2265-2300.
  20. Organisation for Economic Cooperation and Development. 1998. OECD Environment Ministers: Shared Goals for Action, SG/COM/NEWS (98)39, OECD, Paris, (April).
  21. Organisation for Economic Cooperation and Development. 2016. Energy and Air Pollution: World Energy Outlook Special Report 2016.
  22. Organisation for Economic Cooperation and Development. 2022. The Short and Winding Road to 2030: Measuring Distance to the SDG Targets.
  23. Paz, T. D. S. R., Caiado, R. G. G., Quelhas, O. L. G., Gavião, L. O., ve Lima, G. B. A. (2021). Assessment of sustainable development through a multi-criteria approach: Application in brazilian municipalities. Journal of Environmental Management, 282, 111954.
  24. Redclift, M. (1987). Sustainable Development: Exploring the Contradictions. London: Routledge.
  25. Rogers, P. P., Jalal, K. F., ve Boyd, J. A. (2012). An Introduction to Sustainable Development. Earthscan.
  26. Sachs, J., Lafortune, G., Kroll, C., Fuller, G. ve Woelm, F., (2022). From crisis to sustainable development: the SDGs as road map to 2030 and beyond. Sustainable Development Report 2022. Cambridge: Cambridge University Press.
  27. Skvarciany, V., Lapinskaitė, I., ve Volskytė, G. (2021). Circular economy as assistance for sustainable development in OECD countries. Oeconomia Copernicana, 1, 11-34.
  28. Şahin, K., ve Candan, G. (2023). Performance analysis for the organization of Turkic states member countries in the context of power elements and suggestions in terms of smart power. Management and Political Sciences Review, 5(1), 55-80.
  29. Torkayesh, A. E., Alizadeh, R., and Soltanisehat, L. (2022). Assessing entrepreneurial performance of G7 countries under context of social sustainable development goals: A multicriteria decision analysis approach. IEEE Transactions on Engineering Management.
  30. World Bank. (1992). Governance and Development. The World Bank.
  31. Zavadskas, E. K., ve Turskis, Z. (2010). A new additive ratio assessment (ARAS) method in multi-criteria decision‐making. Technological and economic development of economy, 16(2), 159-172.