Cilt 11 Sayı 3 (2023): Business & Management Studies: An International Journal
Makaleler

Demir çelik sektöründe çalışanların öğrenen örgüt algılarının iş doyumları üzerindeki etkileri

PDF
  • Kasım Yılmaz
Kasım Yılmaz
Dr. Öğr. Üyesi, Karabük Üniversitesi, Karabük, Türkiye
DOI: https://doi.org/10.15295/bmij.v11i3.2260

Yayınlanmış 2023-09-24

Anahtar Kelimeler

  • Demir Çelik Sektörü, Öğrenen Örgüt, İş Doyumu
  • Iron and Steel Sector, Learning Organization, Job Satisfaction

Nasıl Atıf Yapılır

Yılmaz, K. (2023). Demir çelik sektöründe çalışanların öğrenen örgüt algılarının iş doyumları üzerindeki etkileri. Business & Management Studies: An International Journal, 11(3), 838–860. https://doi.org/10.15295/bmij.v11i3.2260

Telif Hakkı (c) 2023 Kasım Yılmaz

Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Özet

Bu araştırmanın amacı, demir çelik sektöründe öğrenen örgüt nitelikleriyle çalışanların iş doyumları arasındaki ilişkileri araştırmaktır. Araştırma Türkiye’nin ilk entegre demir çelik fabrikası olan Kardemir A.Ş. çalışanları arasında, Mart-Haziran 2023 tarihleri arasında, anket tekniğiyle veri toplanarak gerçekleştirilmiştir. 439 çalışandan elde edilen verilerin analizinde SPSS 20 paket programı kullanılmıştır. Araştırmada tanımlayıcı istatistikler yapılmış, değişkenler arası ilişkiler Pearson Korelasyon testiyle, etki ölçümü ise basit ve çoklu regresyon analizleriyle gerçekleştirilmiştir. Araştırma neticesinde, öğrenen örgüt algısıyla iş doyumu arasında zayıf düzeyde pozitif bir ilişkinin olduğu, öğrenen örgüt algısının genel iş doyumunu, dışsal ve içsel doyumu etkilediği belirlenmiştir. Elde edilen sonuçların analizi neticesinde yöneticilere ve sektöre yönelik önerilerde bulunulmuştur.

PDF

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Referanslar

  1. Akduru, H. E., Güneri, S., ve Semerciöz, F. (2016). Çalışanlarda prososyal motivasyon ile iş ve yaşam doyumu düzeyi ilişkisine dair bir araştırma.
  2. Akgül, A. ve Çevik, O. (2003). İstatistiksel Analiz Teknikleri, Emek Ofset, Ankara.
  3. Artantaş, E. (2019). Kurum çalışanlarının öğrenen örgüt algılarının iş tatmini ve örgütsel güven algıları üzerindeki etkilerinin incelenmesi: Sağlık bakanlığı örneği. (Doktora Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi SBE).
  4. Aryanto, R., Fontana, A., & Afiff, A. Z. (2015). Strategic human resource management, innovation capability and performance: An empirical study in Indonesia software industry. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 211, 874-879.
  5. Aslan A., (2023). ‘Çelik Sektörü 2023 Yılının İkinci Yarısını İşaret Ediyor’, TÇÜD Çelik Dergisi, Sayı 145; 20-23, Şubat 2023,
  6. Aşcı, H. B., Tan, F. Z., ve Altıntaş, F. (2016). A strategic approach for learning organizations: Mental models. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 235, 2-11.
  7. Ayaz, S., Altıntaş, F. F., Yıldıran, C., ve Tan, F. Z. (2019). Öğrenen Örgüt Disiplinleri Arasındaki İlişki Modeli: Karabük Demir-Çelik İşletmesinde Bir Uygulama. Journal Of International Social Research, 12(64).
  8. Aybar, S., ve Saldamlı, A. (2016). Otel işletmelerinde öğrenen örgüt yapısı ve verimlilik ilişkisi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimleri Dergisi.
  9. Aydemir, Y., ve Koşar, S. (2019). Ortaokul öğretmenlerinin öğrenen örgüt algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Ankara ili örneği). Başkent University Journal of Education, 6(2), 250-264.
  10. Bakan, İ., Erşahan, B., Büyükbeşe, T., Sezer, B., Taş, F. ve Şirikçi, A. (2014). Sağlıkta hizmet kalitesi, öğrenen örgüt ve iş tatmini ilişkisi: Bir alan araştırması. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(2);189-202.
  11. Baker, W. K. (2004). Antecedents and consequences of job satisfaction: Testing a comprehensive model using integrated methodology. Journal of Applied Business Research (JABR), 20(3).
  12. Bakotić, D. (2016). Relationship between job satisfaction and organisational performance. Economic research-Ekonomska istraživanja, 29(1), 118-130.
  13. Barney, J. B., & Wright, P. M. (1998). On becoming a strategic partner: The role of human resources in gaining competitive advantage. Human Resource Management: Published in Cooperation with the School of Business Administration, The University of Michigan and in alliance with the Society of Human Resources Management, 37(1), 31-46.
  14. Basım, H. N., Sesen, H., ve Korkmazyurek, H. (2007). A Turkish translation, validity and reliability study of the dimensions of the learning organization questionnaire. World Applied Sciences Journal, 2(4), 368-374.
  15. Basım, N., Şeşen, H., ve Meydan, C. H. (2009). Öğrenen Örgüt Algısının Örgüt İçi Girişimciliğe Etkisi: Kamuda Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64(03), 27-44.
  16. Baycan, A. (1985). An analysis of the several aspects of job satisfaction between different occupational groups. Boğaziçi Üniversitesi SBE Doktora Tezi, İstanbul, 72, 73.
  17. Bayraktaroğlu, S., ve Atay, E., (2016). Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi, Kavramsal, Stratejik ve Kültürel Temeller, Beta Yayınları, İstanbul, 2016.
  18. Belias, D., & Koustelios, A. (2014). Organizational culture and job satisfaction: A review. International review of management and marketing, 4(2), 132-149.
  19. Blenegen, M. A, (1993). “Nurses’ Job Satisfaction: A Meta-Analysis Of Related Variables”, Nursing Research Journal, 42(1), 31-44.
  20. Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi, 32(32), 470-483.
  21. Chang, S. C., & Lee, M. S. (2007). A study on relationship among leadership, organizational culture, the operation of learning organization and employees' job satisfaction. The learning organization, 14(2), 155-185.
  22. ÇSGB Tebliği, (2023). "6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Gereğince; İşkollarındaki İşçi Sayıları ve Sendikaların Üye Sayılarına İlişkin 2023 Ocak Ayı İstatistikleri Hakkında Tebliğ", 19.01.2023 tarih ve 32078 sayılı Resmi Gazete.
  23. Dalbeler, U., (2023). ‘Çelik Sektörü 2023 Yılının İkinci Yarısını İşaret Ediyor’, TÇÜD Çelik Dergisi, Sayı 145, sayfa 20-23, Şubat 2023,
  24. Dekoulou, P., & Trivellas, P. (2015). Measuring the impact of learning organization on job satisfaction and individual performance in Greek advertising sector. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 175, 367-375.
  25. Dirani, K. M. (2009). Measuring the learning organization culture, organizational commitment and job satisfaction in the Lebanese banking sector. Human Resource Development International, 12(2), 189-208.
  26. Dursun, B. O. Z., Duran, C., ve Uğurlu, A. (2020). Girişimcilik eğiliminin iş performansına etkisi. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 15(1), 11-23.
  27. Eğriboyun, D. (2015). The Relation Between Leadership’s Behaviors and Job Satisfaction Perceptions of The Administrators and Teachers Who Are Charged in Secondary Education Schools. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 14(1), 241-275.
  28. Elma, C. ve Demir, K., (2003). Yönetimde Çağdaş Yaklaşımlar, Anı Yayınevi, Ankara, 2.Baskı, Şubat 2003.
  29. Erdem, M., İlğan, A., & Uçar, H. İ. (2014). Relationship between Learning Organization and Job Satisfaction of Primary School Teachers. International Online Journal of Educational Sciences, 6(1).
  30. Eren, Erol (1993). Yönetim Psikolojisi, Beta yayınları, İstanbul.
  31. Fındık, M., ve Eryeşil, K. (2012). Örgütsel Sinizmin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. International Iron and Steel Symposium. Karabük
  32. Flood, R. L. (1998). “Fifth Discipline”: Review and Discussion. Systemic Practice and Action Research, 11, 259-273.
  33. Garvin, D. A., Edmondson, A. C., & Gino, F. (2008). Is yours a learning organization?. Harvard business review, 86(3), 109.
  34. Gedik, A., ve Üstüner, M. (2017). Eğitim örgütlerinde örgütsel bağlılık ve iş doyumu ilişkisi: Bir meta analiz çalışması. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(2), 41-57.
  35. Gordon, V. (2011). Exploring the job satisfaction of municipal clerks. Review of Public Personnel Administration, 31(2), 190-208.
  36. Gouëdard, P., Kools, M., & George, B. (2023). The impact of schools as learning organisations on teachers’ self-efficacy and job satisfaction: a cross-country analysis. School Effectiveness and School Improvement, 1-27.
  37. Harvey, C., & Denton, J. (1999). To come of age: the antecedents of organizational learning. Journal of management studies, 36(7), 897-918.
  38. Kalaycı, Ş. (2010). SPSS uygulamaları çok değişkenli istatistik teknikleri. Asil Yayınevi, 6.
  39. Keser, A., ve Bilir, K. B. Ö. (2019). İş Tatmini Ölçeğinin Türkçe Güvenilirlik Ve Geçerlilik Çalişmasi. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(3), 229-239.
  40. Kırcaali-İftar, G. (1998). Kaynaştırma ve destek özel eğitim hizmetleri. S. Eripek (Edt). Özel Eğitim. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  41. Koçel, T., (1993). İşletme Yöneticiliği, Beta Yayınları, İstanbul.
  42. Koçel, T., (2014). İşletme Yöneticiliği, 15. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul, 2014.
  43. Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and psychological measurement, 30(3), 607-610.
  44. Kundak, Z., Taş, H. Ü., Keleş, A., ve Eğicioğlu, H. (2015). Bir üniversite hastanesinde hemşirelik mesleğinde iş tatmini ve motivasyon. Kocatepe Tıp Dergisi, 16(1), 1-10.
  45. Lim, T. (2010). Relationships among organizational commitment, job satisfaction, and learning organization culture in one Korean private organization. Asia Pacific education review, 11(3), 311-320.
  46. Marsick, V. J., & Watkins, K. E. (2000). Learning organizations. From the learning organization to learning communities toward a learning society, 5-19.
  47. Marsick, V. J., & Watkins, K. E. (2003). Demonstrating the value of an organization's learning culture: the dimensions of the learning organization questionnaire. Advances in developing human resources, 5(2), 132-151.
  48. Okumuş, F., Avcı, U. ve Kılınç, İ. (2007). Öğrenen örgütlerin oluşturulmasında üst kademe yöneticilerin rolü. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 7(13), 30-50.
  49. Öneren, M. (2012). İşletmelerde öğrenen örgütler yaklaşımı. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 4(7), 161-176.
  50. Özdamar, K. (2001). Paket Programlar ve İstatistiksel Veri Analizi (Çok Değişkenli Analizler). Eskişehir: Kaan Yayınları.
  51. Özpehlivan, M. (2019). İş Tatmini: Kavramsal Gelişimi, Bireysel ve Örgütsel Etkileri, Yararları ve Sonuçları. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 43-70.
  52. Özpehlivan, M., & Acar, A. Z. (2016). Development and validation of a multidimensional job satisfaction scale in different cultures. Cogent Social Sciences, 2(1), 1237003.
  53. Pantouvakis, A., & Mpogiatzidis, P. (2013). The impact of internal service quality and learning organization on clinical leaders' job satisfaction in hospital care services. Leadership in Health Services, 26(1), 34-49.
  54. Prewitt, V. (2003). Leadership development for learning organizations. Leadership & Organization Development Journal, 24(2), 58-61.
  55. Reese, S. (2020). Taking the learning organization mainstream and beyond the organizational level: An interview with Peter Senge. The Learning Organization, 27(1), 6-16.
  56. Robbins, S. P., Judge, T. (2012). Örgütsel davranış. Çev.Ed. İnci Erdem, Nobel Yayınları, Ankara.
  57. Robinson, T., Clemson, B., & Keating, C. (1997). Development of high performance organizational learning units. The Learning Organization.
  58. Sabuncuoğlu, Z., ve Tüz, M. V. (2021). Örgütsel davranış. Aktüel Yayınları, Bursa, 2021.
  59. Safia, M. ve Ayık, A. (2022). Dönüşümcü Liderlik ile Okulların Öğrenen Örgüt Olma ve Öğretmenlerin İş Tatmini Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Asya Studies, 6 (21), 67-84. DOI: 10.31455/asya.1095772
  60. Schermerhorn, J. R., Hunt, J. G. & Osborn, R. N. (1997). Organizational behavior. 6th Edition, John Wiley & Sons Inc., USA.
  61. Serrat, O. (2017). Knowledge solutions: Tools, methods, and approaches to drive organizational performance (p. 1140). Springer Nature.
  62. Sevimli, F., ve İşcan, Ö. F. (2005). Bireysel ve iş ortamina ait etkenler açisindan iş doyumu. Ege Academic Review, 5(1), 55-64.
  63. Tabachnick,B.G., & Fidell,L.S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Boston, MA:Pearson.
  64. Tietjen, M. A., & Myers, R. M. (1998). Motivation and job satisfaction. Management decision, 36(4), 226-231.
  65. Toker, B. (2007). Demografik Değişkenlerin Iş Tatminine Etkileri: İzmir’deki Beş ve Dört Yıldızlı Otellere Yönelik Bir Uygulama. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8(1), 92-107.
  66. Tokgöz, S. (2015). Çalışanların öğrenen örgüt algılarının iş tatmini, örgütsel bağlılık ve örgüt içi girişimcilikleri üzerindeki etkisi: bilişim sektörü üzerine bir çalışma (Doktora Tezi, Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul).
  67. Toplu, D., ve Akça, M. (2013). Öğrenen organizasyonun psikolojik güçlendirme üzerindeki etkisi: Kamu sektöründe bir araştırma.
  68. Tunçbilek, M. M., ve Kaya, M. (2020). Otoriter, Demokratik ve Serbest Bırakıcı Liderlik ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. Journal of Politics Economy and Management, 3(2), 31-52.
  69. Turunç, Ö., ve Turgut, H., (2020). Örgütsel Davranış, 46 Yaygın Değişken İncelemesi, Teori ve Uygulama, Siyasal Kitabevi, Ankara, 2020.
  70. Türkoğlu, T., ve Yurdakul, Ü. (2017). Mobilya endüstrisinde çalışanların iş doyumu ile iş performansı arasındaki ilişkinin araştırılması.
  71. Varshney, D. (2020). Employees’ job involvement and satisfaction in a learning organization: A study in India's manufacturing sector. Global business and organizational excellence, 39(2), 51-61.
  72. Watkins, K. E., & Marsick, V. J. (1997). Dimensions of the learning organization. Warwick, RI: Partners for the Learning Organization.
  73. Weiss, D. J., Dawis, R. V., & England, G. W. (1967). Manual for the Minnesota satisfaction questionnaire. Minnesota studies in vocational rehabilitation.
  74. Wernerfelt, B. (1984). A resource-based view of the firm. Strategic Management Journal, 1984;5:171–80.
  75. İnternet Kaynakları
  76. Uslular Hadde, (2023). https://www.uslularhadde.com/demir-celik-kavrami-ve-sektorun-genel-ozellikleri. Erişim Tarihi: 15.06.2023
  77. ÇİB İstatistikleri, (2023). Çelik İhracatçıları Birliği, https://www.cib.org.tr/tr/istatistikler.html. Erişim Tarihi: 12.06.2023
  78. Metal Sektörü İSG Rehberi, (2023). https://www.csgb.gov.tr/media/89931/metal-sektoru-isg-rehberi.pdf. Erişim Tarihi: 01.06.2023