Cilt 10 Sayı 1 (2022): Business & Management Studies: An International Journal
Makaleler

İkinci mertebe doğrulayıcı faktör analizi ile retro ürün tercihinde etkili olan unsurların belirlenmesi

PDF
  • Nurettin Menteş,
  • Halil İbrahim Şengün
Nurettin Menteş
Dr. Öğr. Üyesi, Dicle Üniversitesi İİBF İktisat Bölümü, Diyarbakır, Türkiye
Halil İbrahim Şengün
Dr. Öğr. Üyesi, Dicle Üniversitesi İİBF İşletme Bölümü, Diyarbakır, Türkiye
DOI: https://doi.org/10.15295/bmij.v10i1.1987

Yayınlanmış 2022-03-26

Anahtar Kelimeler

  • İkinci Mertebe Doğrulayıcı Faktör Analizi, Nostalji Pazarlaması, Retro Ürün, Retro Pazarlama, Retro Ürün Tercihi
  • Second-Order Confirmatory Factor Analysis, Nostalgia Marketing, Retro Product, Retro Marketing, Retro Product Preference

Nasıl Atıf Yapılır

Menteş, N., & Şengün, H. İbrahim. (2022). İkinci mertebe doğrulayıcı faktör analizi ile retro ürün tercihinde etkili olan unsurların belirlenmesi. Business & Management Studies: An International Journal, 10(1), 192–207. https://doi.org/10.15295/bmij.v10i1.1987

Telif Hakkı (c) 2022 Nurettin Menteş- Halil İbrahim Şengün

Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Özet

Retro pazarlama son yıllarda ilgi gören bir pazarlama yöntemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Geçmişe duyulan özlem son yıllarda sık dillendirildiği için geçmişe ait ürünler de haliyle gündeme gelmeye başladı. Buna bağlı olarak retro pazarlama konusu da literatürde yerini bulmuştur. Fakat yeni sayılabilecek bir konu olduğundan farklı boyutlarıyla, daha farklı değişkenlerle birlikte ele alınmaya muhtaç bir konudur.  Mal ve hizmetlerin günümüze uyarlanarak yeniden pazara sunulması literatürde Retro pazarlama olarak yer almaktadır.  Bu çalışmada retro pazarlamanın bir boyutu olan retro ürün konusunda tüketicilerin tercih nedenleri belirlenmeye çalışılmıştır.  Bu amaç doğrultusunda 500 katılımcıyla yüz yüze anket yapılmıştır. Verilerin analizi için SPSS ve AMOS paket programları kullanılmıştır. Çalışma için gizil değişkenler arasındaki ilişkileri ortaya koymak adına ikinci mertebe doğrulayıcı faktör analizi kullanılmıştır. Ölçüm modelleri için sıklıkla kullanılan bir yöntem olan doğrulayıcı faktör analizi, gizil değişkenler arasındaki ilişkileri incelemek için elverişli bir çeşit yapısal eşitlik modellemesidir. Çalışmada öncelikle açıklayıcı faktör analizi yapılmıştır. Açıklayıcı faktör analizi sonucunda retro ürün tercihinde etkili olan altı alt boyut tespit edilmiştir. Bu alt boyutlar; Retro Ürün Kalitesi ve Performansına olan İnanç, Geçmişe Duyulan Özlem, Retro Ürün Bağlılığı, Retro Ürün’ün Kişide Yarattığı (Bıraktığı) Olumlu Etki, Retro Ürün Fiyatı, Retro Ürün’ün Toplumsal İmajı olarak isimlendirilmiştir. Bu çalışma eski bir marka ya da ürünü yeniden piyasaya sunmak isteyen firmalara öngörü sağlamada yardımcı olacaktır. Okuyucular, eski ürünlerin hangi yönlerinin ön plana çıkarılması durumunda tüketiciler tarafından tercih edileceği noktasında önsel bir bilgi sahibi olacaklardır.

PDF

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Referanslar

  1. Abeyta, A. A., Routledge, C., Roylance , C., Wildschut, T.ve Sedikides, C. (2015). Attachment-related avoidance and the social and agentic content of nostalgic memories. Journal of Social and Personal Relationships, 32(3), 406-413.
  2. Alpar, R. (2013). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksek Yöntemler. Ankara: Detay Yayıncılık.
  3. Arnau, R. C. (1998). Second-Order Factor Analysis: Methods and Interpretation. New Orleans: Annual Meeting of the Southwestern Psychological Association.
  4. Arslan, B. & Oz, A. (2017). The Effect of Retro-Looking Products Oriented Consumer Attitude on Brand Loyalty. PressAcademia Procedia, 4(1), 158-170.
  5. Ayozie, D. O. (2014). As it was in the Beginning, so shall it be, world without end" Retromarketing: The Art of Bringing Back to Life/Revitalizing na Old Brand (Product)-The Nigerian Experience. British Journal of Marketing Studies, 2(1), 32-58.
  6. Aytaç, M. ve Öngen, B. (2012). Doğrulayıcı faktör analizi ile yeni çevresel paradigma ölçeğinin yapı geçerliliğinin incelenmesi. İstatistikçiler Dergisi: İstatistik ve Aktüerya, 5(1), 14-22.
  7. Aytekin, P. ve Yapıcıoğlu Ayaz, Y. (2018). Nostalgia In Advertising: A Semıotıcal Analysıs Of Nostalgıa-Themed And Non-Nostalgıa-Themed Prınt Ads. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(59), 871-881.
  8. Bayram, N. (2010). Yapısal eşitlik modellemesine giriş AMOS uygulamaları. Bursa: Ezgi Kitabevi.
  9. Braun-LaTour, K. A., LaTour, M. S.ve Zinkhan, G. M. (2007). Using Childhood Memories to Gain Insight into Brand Meaning. Journal of Marketing, 71(2), 45-60.
  10. Bougie, R. & Sekaran, U. (2019). Research methods for business: A skill building approach: John Wiley & Sons.
  11. Brown, S. (1999). Retro‐marketing: Yesterday’s Tomorrows, Today!. Marketing intelligence & planning.17(7), 363-376.
  12. Brown, S. (2001). Marketing-The Retro Revolution: SAGE Publications Ltd.
  13. Brown, T. A. (2015). Confirmatory factor analysis for applied research. New York: Guilford publications.
  14. Büyüköztürk, Ş. (2020). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  15. Chen, F. F., West, S. G.ve Sousa, K. H. (2006). A Comparison Of Bifactor And Second-Order Models Of Quality Of Life. Multivariate Behavioral Research, 41(2), 189-225.
  16. Davis, F. (1979). Yearning for yesterday: A sociology of nostalgia. New York: The Free Press.
  17. Demir, F. O. (2008). Pazarlamanin nostaljik oyunu: Retro markalama. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi| Istanbul University Faculty of Communication Journal, (33). 29-41.
  18. Doğan, B. Y. ve Söğüt, M. A. (2022). Geçmişle Kurulan Duygusal Bağ; Retro Mobilya. Online Journal of Art and Design, 10(1).
  19. Doğaner, M. C. ve Çakir, F. Retro Pazarlama Yaklaşimi Üzerine Literatür Taraması, PEFA,18. Bildiri Kitabı, Aydın.
  20. Elliot, S. (2009,4) (Producer). Warm and fuzzy makes a comeback. New York Times Retrieved from https://www.nytimes.com/2009/04/07/business/media/07adco.html E.T. 14.6.2021
  21. Errajaa, K., Partouche, J. ve Dutot, V. (2013). The Co-Creation Process In The Development Of Nostalgic New Products. European Journal of Innovation Management, 16(4), 440-458.
  22. Fernandez, G. (2010). Statistical Data Mining Using SAS Applications. Florida: CRC Press.
  23. Gökaliler, E. ve Arslan, Z. (2015). Geçmişle Bağ Kuran Bir Pazarlama Yaklaşimi: Retro Pazarlama Perspektifinden Tüketicilerin Marka Kimliği Ve Marka İmajina Bakiş Açilari Üzerine Bir Araştirma. Global Media Journal: Turkish Edition, 6(11), 240-260.
  24. Güleç, M. M. ve Tabanli, S. M. (2018). Y Kuşaği Tüketicilerinin Retro Ürün Algilarinin Demografik Değişkenler Açisindan Araştirilmasi. Journal of Social And Humanities Sciences Research (JSHSR), 5(25), 2055-2064.
  25. Güriş, S. ve Astar, M. (2015). Bilimsel Araştırmalarda Spss ile İstatistik. İstanbul: Der Yayıncılık.
  26. Han, M. ve Newman, G. E. (2022). Seeking Stability: Consumer Motivations for Communal Nostalgia. Journal of Consumer Psychology, 32(1), 77-86.
  27. Hirsch , A. R. (1992). Nostalgia: a Neuropsychiatric Understanding. Advances in Consumer Research, 390-395.
  28. Holak, S. L., Matveev, A. V. ve Havlena, W. J. (2007). Nostalgia In Post-Socialist Russia:Exploring Applications To Advertising Strategy. Journal of Business Research, 649-655.
  29. Kalkan, A. (2019). Marka Mirasinin Marka Imaji Ve Tüketici Satin Alma Niyeti Üzerindeki Etkisinin Incelenmesi (Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Adana).
  30. Keskin, H. D., Memiş, Ö. G. S.(2011). Retro Pazarlama Ve Pazarlamada Uygulanmasina Yönelik Bazi Örnekler Retro Marketing And Some Examples About Its Application In Marketing. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(3), 191-202.
  31. Lasaleta, J. D., Sedikides, C. ve Vohs, K. D. (2014). Nostalgia Weakens The Desire For Money. Journal of Consumer Research, 713-729.
  32. Menge, A. (2017). Retro Pazarlama – Kayseri’deki Nostaljik Mekanlar Üzerine Bir Araştırma (Nuh Naci Yazgan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi.Kayseri)
  33. Özel, Ç. H., Çoban, E. ve Çoban, S. (2021). Postmodern Tüketicilerin Nostalji Eğilimi: Y Kuşağı. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 13(1), 21-43.
  34. Rindfleisch, A., Freeman, D. ve Burroughs, J. E. (2000). Nostalgia, Materialism, And Product Preference: An initial inquiry. Association for Consumer Research, (27),36-41.
  35. Samuels, P. (2017). Advice on exploratory factor analysis. Technical Report: Birmingham City University .http://bcu-test.eprints hosting.org/6076/1/__staff_shares_storage%20500mb_Library_ID112668_Stats%20Advisory_New%20Statistics%20Workshops_18ExploratoryFactorAnalysis_ExploratoryFactorAnalysis4.pdf E.T. 25. 6. 2021
  36. Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H. & Müller, H. (2003). Evaluating The Fit Of Structural Equation Models: Tests Of Significance And Descriptive Goodness-Of-Fit Measures. Methods Of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
  37. Schindler, R. M. ve Holbrook, M. B. (2003). Nostalgia For Early Experience As A Determinant Of Consumer Preferences. Psychology & Marketing, 20(4), 275-302.
  38. Şekeroğlu, S. ve Baş. M. (2019) Post-Modern Pazarlamada Retro Pazarlamasinin Rolü. Dijital Dönüşüm Ve Kooperatifler (185-192).
  39. Şencan, H. ve Fidan, Y. (2020). Likert Verilerinin Kullanildiği Keşfedici Faktör Analizlerinde Normallik Varsayimi Ve Faktör Çikarma Üzerindeki Etkisinin Spss, Factor Ve Prelis Yazilimlariyla Sinanmasi. Business & Management Studies: An International Journal, 8(1), 640-687.
  40. Tekeoğlu, N. T.,Tığlı, M. (2016). Retro Pazarlama Açisindan Halen Varolmayan Eski Markalarin Tüketiciler Tarafindan Animsanmasi Ve Taninmasi Üzerine Bir Pilot Çalişma. Kastamonu Üniversitesi Iktisadi Ve Idari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(2), 278-290.
  41. Türk Dil Kurumu. (2021, 4, 9). Nostalji Ne Demektir. https://sozluk.gov.tr/E.T. 23.8.2021
  42. Turunçoğlu, D. (2019). Demografik Özelliklerin Retro Ürün Satin Alma Üzerindeki Etkisi,
  43. (Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. İzmir)
  44. Türk, Z. (2021). Tüketicilerin Kişisel Nostalji Eğilimi Ve Nostaljik Ürünlere Ilişkin Kalite Algisinin Satin Alma Niyeti Üzerindeki Etkisine Yönelik Bir Araştirma. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (45), 419-430.
  45. Van Tilburg, W. A. P., Sedikides, C. ve Wildschut, T. (2018). Adverse Weather Evokes Nostalgia. Personality and Social Psychology Bulletin, 984-995.
  46. Walker, R. (Producer). (2008, 5 18). Can a dead brand live again? The New York Times. Retrieved from https://www.nytimes.com/2008/05/18/magazine/18rebranding-t.html E.T. 13.9.2021
  47. Wildschut, T., Sedikides, C., Arndt, J. ve Routledge, C. (2006). Nostalgia: Content, Triggers, Functions. Journal of personality and social psychology, 91(5), 975-993.
  48. Yüksel, M. S. (2014). Modern Pazarlamada Yeni Bir Yaklaşım: Retro Pazarlamanın Tüketici Algısına Etkisi. (Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Kahramanmaraş)
  49. Zauberman, G., Ratner, R. K. ve Kim, B. K. (2009). Memories As Assets: Strategic Memory Protection İn Choice Over Time. Journal Of Consumer Research, 35(5), 715-728.
  50. Zhou, X., Van Tilburg, W. A., Mei, D., Wildschut, T. ve Sedikides, C. (2019). Hungering for the past: Nostalgic food labels increase purchase intentions and actual consumption. Appetite, 140, 151-158.
  51. Zhou, L., Wang, T., Zhang, Q. ve Mou, Y. (2013). Consumer Insecurity And Preference For Nostalgic Products: Evidence From China. Journal of Business Research, 66(12), 2406-2411.