Cilt 10 Sayı 3 (2022): Business & Management Studies: An International Journal
Makaleler

Sağlık çalışanlarının kayırmacılık algıları ile örgütsel sessizlik davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi: Kamu ve özel hastaneler üzerinde karşılaştırmalı bir araştırma

Mesut ÖZTIRAK
Dr. Öğr. Üyesi, İstanbul Esenyurt Üniversitesi, İstanbul, Türkiye
Vildan BAYRAM
Öğr. Görv., İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul, Turkiye

Yayınlanmış 2022-09-25

Anahtar Kelimeler

  • Sağlık Sektörü Çalışanları, Kayırmacılık Algısı, Sessizlik Davranışı, Örgütsel Sessizlik
  • Health Sector Workers, Perception of Favouritism, Silence Behaviour, Organizational Silence

Nasıl Atıf Yapılır

ÖZTIRAK, M., & BAYRAM, V. (2022). Sağlık çalışanlarının kayırmacılık algıları ile örgütsel sessizlik davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi: Kamu ve özel hastaneler üzerinde karşılaştırmalı bir araştırma. Business & Management Studies: An International Journal, 10(3), 956–976. https://doi.org/10.15295/bmij.v10i3.2091

Özet

Bu çalışmanın temel amacı, sağlık çalışanlarının kayırmacılık algıları ile sessizlik davranışları arasındaki ilişkiyi kamu ve özel hastane çalışanları açısından incelemektir. Ayrıca demografik özelliklerin, kayırmacılık algısı ve örgütsel sessizlik üzerinde farklılık gösterip göstermediğine bakılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2021 yılında İstanbul ilinde görev yapmakta olan bir kamu hastanesinin 3200 çalışanı ve bir özel hastanenin 1500 çalışanı olmak üzere toplam 4700 sağlık çalışanı oluşturmaktadır. Kolayda örneklem yöntemi kullanılarak 01.06.2021 – 30.08.2021 tarihleri arasında 411 sağlık çalışanına ulaşılmıştır. Verilerin analizi SPSS 24.0 ile yapılmıştır. Demografik değişkenlerin analizinde t testi ve ANOVA testi kullanılmıştır. Ölçek maddeleri arasındaki ilişki Pearson korelasyon testi ile analiz edilmiştir. Ölçek maddeleri arasındaki etki ise regresyon testi ile analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre kayırmacılık, nepotizm, favorizm ve kronizm algılarının, kamu hastanelerinde çalışanların özel hastanelerde çalışanlara göre daha yüksek olduğu gözlenmiştir (p<0,05). Kabullenici, savunmacı ve prososyal sessizlik davranışlarının, kamu hastanelerinde çalışanların özel hastanelerde çalışanlara göre daha yüksek puana sahip olduğu gözlenmiştir (p<0,05). Örgütsel sessizlik puanının sağlık sektörü   bakımından istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermediği belirlenmiştir (p>0,05). Ayrıca kayırmacılık algısı ve örgütsel sessizlik değişkenlerinin; yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu, işletmede çalışma süresi, toplam çalışma süresi, işletmedeki pozisyonu, işletmede tanıdığının olması gibi demografik özelliklere göre anlamlı farklılıklar gösterdiği anlaşılmıştır. Bu sonuçlar ile birlikte çalışmanın, sağlık sektöründe yapılan kayırmacılık davranışlarına dikkati çekerek, önerilen çözümler doğrultusunda kayırmacılık davranışlarının azalmasını sağlayacağı, ayrıca örgütsel sessizlik yerine çalışanların özgürce düşüncelerini açıklayabilecekleri çalışma ortamlarının yaratılmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Referanslar

  1. Amiri, A., Kahnali, Z. M., Alamdari A. & Nejad A.R. (2018). “Investigating the Relationship Between Silence and Organizational Commitment (Case Study: Shiraz University Of Medical Sciences”, Revista Publicanda, 15(2), 893-906.
  2. Akan, B. B. & Oran, Ç.F. (2017). “Akademisyenlerin Örgütsel Sessizlik Algıları: Konuya İlişkin Bir Uygulama”, K.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi, 6(5), 117-134.
  3. Araslı, H. & Tümer, M. (2008). “Nepotism, Favouritism and Croynism: A Study of The İreffects on Job Stressand Job Satisfaction in the Banking İndustry of North Cyprus”. International Journal of Sociology and Social Policy, 26(7): 295-308.
  4. Asunakutlu, T., & Avcı, U. (2009). Nepotizm-İş tatmini ilişkisi: Aile işletmelerinde bir inceleme. 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, 730, 736.
  5. Aytaç, Ö. (2006). Girişimcilik: “Sosyo-Kültürel Bir Perspektif”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (15), 139 – 160.
  6. Büte, M. (2011). “Kayırmacılığın Çalışanlar Üzerine Etkileri ile İnsan Kaynakları Uygulamaları İlişkisi: Türk Kamu Bankalarına Yönelik Bir Araştırma”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 383-404.
  7. Çağatay, H. T. (2020). “Hastanelerde Çalışan Sağlık Personelinin Kayırmacılık Algıları ile Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma (Ankara İli Örneği)”. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  8. Çakıcı, A. (2008). “Örgütlerde Sessiz Kalınan Konular, Sessizliğin Nedenleri ve Algılanan Sonuçları Üzerine Bir Araştırma”. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 117-134.
  9. De Carlo, L.T. (1997), “On the Meaning and Use of Kurtosis”, Psychological Methods, 2: 292-307.
  10. Demaj, E. (2012). “Nepotism, Favouritism and Cronyism And Their Effects on Organizational Trust and Commitment: The Case of the Service Sector in Albania” (Doctoral Dissertation), Albenia.
  11. Durak, İ. (2012). Korku Kültürü ve Örgütsel Sessizlik, Bursa: Etkin Yayınları.
  12. Durak, İ. (2014). “Örgütsel Sessizliğin Demografik ve Kurumsal Faktörlerle İlişkisi: Öğretim Elemanları Üzerine Bir Araştırma”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 28(2), 89- 108.
  13. Erdem, A. R. (2020). “Conceptual Analysis of Discrimination”. International Journal of Humanities and Research, 5 (4), 12-20.
  14. Erkekli, S. & Yavuz, E. (2020). Nepotizm ve Örgütsel Sessizlik İlişkisi: Rekreasyon Faaliyeti Gösteren Konaklama İşletmelerinde Bir Araştırma”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, Journal of the Human and Social Sciences Researches, 9(5).
  15. Gencer, M. (2018). “Güç Merkezi Oluşturma Oyunlarının Örgütsel Sessizlik ve Örgütsel Sosyalleşmeye Etkisi”. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
  16. Groeneveld, R.A. & Meeden, G. (1984). “Measuring Skewness and Kurtosis”, The Statistician, 33: 391-399.
  17. Hopkins, K.D. & Weeks, D.L. (1990), “Tests for Normality and Measures of Skewness and Kurtosis: Their Place in Research Reporting”, Educational and Psychological Measurement, 50: 717-729.
  18. Hozouri M, Yaghmaei M. & Andbordbar H. (2018). “Clarifyingtheimpacts of Organizational
  19. Silence on Organizational Commitment with Controllingthe Effects of Organizational. Rumors”. Management Science Letters, 8(6), 533-542.
  20. Iqbal, Q., & Ahmad, N. H. (2020). Workplace spirituality and nepotism-favouritism in selected ASEAN countries: the role of gender as moderator. Journal of Asia Business Studies, 14(1), 31-49.
  21. Macit, R. (2020). “Gönüllülük İklimi ile Performans Arasındaki İlişkide Kayırmacılık Algısının Düzenleyici Rolü: Yerinden Yönetim Kuruluşlarında Üç Farklı Araştırma”. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Estitüsü, Erzurum.
  22. Moors, J. J. A. (1986), “The Meaning of Kurtosis: Darlington Reexamined”, The American Statistician, 40: 283-284.
  23. Maswabi, O. K., & Qing, Y. (2017). “Risk Analysis and Countermeasures of Favouritism, Nepotism and Cronyism in Organizations”. 14th International Conference on Innovation & Management (s. 792-797). Wuhan: Wuhan University of Technology Press.
  24. Örücü, E., Biyan, A. N. (2018). “Psikolojik Sözleşme İhlali ve Örgütsel Sessizlik Arasındaki İlişki: İmalat Sektörüne Yönelik Bir Araştırma”, M.C.B.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 16(4), 46-71.
  25. Öztürk, E. U., Gemlik, N., & Öztürk, İ. (2021). “Sağlık Yönetimi Alanında Çalışan Yöneticilerin ve İdari Personelin Örgütsel Sessizlik Düzeylerinin Problem Çözme Becerileri Üzerine Etkisi: Bir Kamu Hastanesi Örneği”. Journal of Healthcare Management and Leadership, (1), 1-20.
  26. Öztırak, M., & Barış, O. (2022). Uzaktan çalışma süreçlerinde dijital zorbalığın örgütsel dışlanmaya etkisi üzerine bir çalışma. Business & Management Studies: An International Journal, 10(2), 605-630.
  27. Özüren, Ü. (2017). “Tekstil İşletmelerinde Nepotizm Uygulamalarına Bağlı Olarak, Üretkenlik Karşıtı Davranışlar ve Sonuçları”. T.C. İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
  28. Pinder, C. C., & Harlos, K. P. (2001). “Employee Silence: Quıescence and Acquıescence as Responses to Perceıved Injustıce”. Research in Personnel and Human Resources Management, 20, 331-369.
  29. Polat, B. (2016). “Çalışanların Kayırmacılık Algıları ile Sessizlik Davranışları Arasındaki İlişki: Kamu Sektöründe Bir Uygulama”. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çankaya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  30. Sözen, C. Yeloğlu, H. O. & Ateş, F. (2009). “Eşitsizliğe Karşı Sessiz Kalma: Mavi Yakalı Çalışanların Motivasyonu Üzerine Görgül Bir Çalışma”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi: 395-408.
  31. Sroka, W., & Vveinhardt, J. (2018). “Nepotism and Favouritism in the Steel Industry : a Case Study Analysis”. Forum Scientiae Oeconomia, 6(1), 31-45.
  32. Şahin, H. & Yalçın, B. (2017). “Örgütsel Sessizlik ve Çalışanların Performansları Arasındaki İlişki: İzmir İli Çiğli İlçesi Devlet İlkokullarına İlişkin Bir Araştırma”. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 15(3), 60-90.
  33. Tunçbilek, Y. & Akkuş, A. (2017). “Nepotizm (Akraba Kayırmacılığı) ve İş Tatmini Arasındaki İlişki ve Safranbolu Konaklama İşletmelerinde Bir Araştırma”. Yüzüncü Yıl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (3), 169-197.
  34. Usta A. (2011). “Characterization and Corrosion Behaviour of Ceramic Coating on Magnesium By Micro-Arcoxidation”. Journal of Alloys and Compounds, Volume 509, Issue 34, August 25th 2011, Pages 8601-8606.
  35. Ülker, F. & Kanten, P. (2009). “Örgütlerde Sessizlik İklimi, İş Gören Sessizliği ve Örgütsel Bağlılık İlişkisine Yönelik Bir Araştırma”, A.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi, 1(2), 112-126.
  36. Vveinhardt, J., & Sroka, W. (2020). “Nepotism and Favouritism in Polish and Lithuanian Organizations: The Context of Organisational Microclimate”. Sustainability, 12(1425), 1-23.
  37. Yalçınsoy, A. (2019). “Örgüt Kültürü ve Örgüt İkliminin Örgütsel Sessizlik Üzerindeki Etkisinin Analizi“, Anemon Muş̧ Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2),67-77.