Cilt 13 Sayı 3 (2025): Business & Management Studies: An International Journal
Makaleler

Avrupa ülkelerinde petrol fiyatları ile iktisadi büyüme arasındaki ilişki: Panel SUR modeli

PDF (İngilizce)
  • Fatih Volkan Ayyıldız
Fatih Volkan Ayyıldız
Dr. Öğr. Üyesi, Ordu Üniversitesi, Ordu, Türkiye

Yayınlanmış 25.09.2025

Anahtar Kelimeler

  • Oil Prices, Economic Growth, Panel SUR Model
  • Petrol Fiyatları, İktisadi Büyüme, Panel SUR Modeli

Nasıl Atıf Yapılır

Avrupa ülkelerinde petrol fiyatları ile iktisadi büyüme arasındaki ilişki: Panel SUR modeli. (2025). Business & Management Studies: An International Journal, 13(3), 932-940. https://doi.org/10.15295/bmij.v13i3.2584

Telif Hakkı (c) 2025 Fatih Volkan Ayyıldız

Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Nasıl Atıf Yapılır

Avrupa ülkelerinde petrol fiyatları ile iktisadi büyüme arasındaki ilişki: Panel SUR modeli. (2025). Business & Management Studies: An International Journal, 13(3), 932-940. https://doi.org/10.15295/bmij.v13i3.2584

Öz

Petrol fiyatları iktisadi faaliyetler için önemli bir girdidir. Literatürde çoğunlukla petrol fiyatları büyüme ilişkisi petrol üreticisi ve petrol ithal edicisi ülkeler bazında incelenmiştir. Avrupa ülkeleri içinde Norveç, İtalya, Danimarka ve Romanya olmak üzere önemli petrol üreticisi ülkeler vardır. Bu itibarla, bu araştırmada 1990-2023 zaman aralığında Avrupa ülkelerinde iktisadi büyüme ve petrol fiyatları arasındaki olası ilişkiler Panel Görünürde İlişkisiz Regresyon (SUR) modeli kullanılarak gerçekleştirilmiştir. İktisadi büyümenin bağımlı değişken olduğu SUR modeli bulguları, istatistiksel anlamlılık altında petrol fiyatlarındaki %1’lik bir artışın büyümeyi %0.86 artırdığını açıklamaktadır. Petrol fiyatlarındaki değişimin bağımlı değişken olduğu SUR modeli bulguları ise istatistiksel anlamlılık altında büyümedeki %1’lik bir artışın, petrol fiyatlarını yaklaşık olarak %0.12 artırdığına işaret etmektedir. Dumitrescu & Hurlin Granger nedensellik bulguları, iktisadi büyüme ile petrol fiyatları arasında geri besleme etkisini yansıtan çift yönlü nedensellik ilişkilerinin ampirik kanıtlarını sunmaktadır. Dolayısıyla analiz sonuçları Avrupa ülkeleri için petrol fiyatlarındaki artışın iktisadi büyümeyi destekleyici gizli bir güç olduğunu desteklemektedir.

PDF (İngilizce)

Referanslar

  1. Abeysinghe, T. (2001). Estimation of the direct and indirect impact of oil price on growth. Economics Letters, 73(2), 147-153.
  2. Ayyıldız, F. V. (2023). Panel kantil regresyon yaklaşımıyla G-7 ülkelerinde birincil enerji tüketiminin iktisadi büyümeye etkisi. Erciyes Akademi, 37(1), 225-241.
  3. Aktuğ, S. S., Dağ, M. ve Star, H. R. (2019). The impact of oil price on economic growth: an investigation on Iraqı economy. Research Studies Anatolia Journal, 2(6): 273-285.
  4. Ayadi, O. F. (2005). Oil price fluctuations and the Nigerian economy. OPEC Review, 29(3), 199-217.
  5. Berument, M. H., Ceylan, N. B., & Dogan, N. (2010). The impact of oil price shocks on the economic growth of selected MENA1 countries. The Energy Journal, 31(1), 149-176.
  6. Bouzid, A. (2012). The relationship of oil prices and economic growthin Tunisia: A vector error correction model analysis. The Romanian Economic Journal, XV (43), 3-22.
  7. BP-British Petroluem (2024) Statiscal review of energy [Online] https://www.bp.com/en
  8. /global/corporate/energy-economics.html Accessed 10/03/2025
  9. Breusch, T. S., & Pagan, A. R. (1980). The lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. The Review of Economic Studies, 47 (1), 239-253.
  10. Brown, S. P. A., & Yucel, M. K. (1999). Oil prices and U.S. aggregate economic activity: a question of neutrality. Economic and Financial Review, Federal Reserve Bank of Dallas, Second Quarter,16–23.
  11. Bruno, M., & Sachs, J. (1982). Input price shocks and the slowdown in economic growth: the case of UK manufacturing. The Review of Economic Studies, 49(5), 679-705.
  12. Cunado, J., & de Gracia, F. P. (2003). Do oil price shocks matter? Evidence for some European countries. Energy Economics, 25(2), 137-154.
  13. Du, L., Yanan, H. and Wei, C. (2010). The Relationship Between Oil Price Shocks and China's Macroeconomy: An Empirical Analysis. Energy Policy, 38(8), 4142-4151.
  14. Dumitrescu, E.-I., & Hurlin, C. (2012). Testing for Granger non-causality in heterogeneous panels. Economic Modelling, 29, 1450-1460.
  15. EIA-U.S. Energy Information Administration (2025) [Online] https://www.eia.gov
  16. /todayinenergy/detail.php?id=64304 Accessed 15/03/2025
  17. Finn, M. G. (1995). Variance properties of solow's productivity residual and their cyclical implications. Journal of Economic Dynamics and Control, 19(5- 7), 1249-1281.
  18. Flavin, C., & Lenssen, N. (1994). Powering the future toward a sustainable electricity industry. Solar Today, 8(5),3-14.
  19. Jackson, R. B., Friedlingstein, P., Andrew, R. M., Canadell, J. G., Le Quéré, C., & Peters, G. P. (2019). Persistent fossil fuel growth threatens the Paris agreement and planetary health. Environmental Research Letters, 14(12), 121001.
  20. Kamacı, A., & Göktaş, S. (2020). Petrol fiyatları ile ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye orneği. Bartın Universitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakultesi Dergisi, 11(22), 547-556.
  21. Lorde, T., Jackman, M. and Thomas, C. (2009). The macroeconomic effects of oil price fluctuations on a small open oil-producing country: The case of Trinidad and Tobago. Energy Policy, 37(7), 2708-2716.
  22. Mork, K. A. (1989). Oil and the macroeconomy when prices Go Up and Down: An extension of Hamilton's results. Journal of Political Economy, 97(3), 740-744.
  23. Mory, J. F. (1993). Oil Prices and Economic Activity: Is the Relationship Symmetric? Energy Journal, 14(4), 151-162.
  24. Özsağır, A., Erkan, B., Şentürk, M. ve Kara, O. (2011). Ham petrol fiyatlarındaki volatilitenin gayri safi yurtiçi hasıla büyümesi üzerindeki etkileri: Türkiye örneği. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 18(11), 19-28.
  25. Osmanov, E., Gökçe, N., & Emsen, Ö. S. (2023). Petrol fiyatları ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiler: Azerbaycan ekonomisi üzerine incelmeler. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 15(2), 178-201.
  26. Özbek, S., & Naimoğlu, M. (2021). Petrol fiyatlarındaki artış ekonomik büyüme üzerinde etkili mi? Türkiye ekonomisi üzerine ampirik bir tahmin. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 7(2), 183-198.
  27. Öztürk, S., & Kılıç, N. Ö. (2018). Petrol fiyatları ve iktisadi büyüme: OECD ülkeleri üzerine bir analiz. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(2), 138-149.
  28. Papapetrou, E. (2001). Oil price shocks, stock market, economic activity and employment in Greece. Energy Economics, 23(5), 511-532.
  29. Prasad, A., Narayan, P. K. and Narayan, J. (2007). Exploring the oil price and real GDP nexus for a small island economy, the Fiji islands. Energy Policy, 35(12), 6506-6513.
  30. Swamy, P. (1971). Statistical inference in random coefficient regression models. New York: Springer
  31. Şahin, G. (2022). Environmental impact analysis based on the STIRPAT model in coal exporting countries. Dumlupınar University Journal of Social Sciences, 73, 196–216.
  32. Tasnım, D. (2019). The impact of oil price changes on the economic growth of selected OPEC countries (Master's Thesis). İstanbul University Social Sciences Institute, İstanbul.
  33. Trang, N. T. N., Tho, T. N., & Hong, D. T. T. (2017). The impact of oil price on the growth, inflation, unemployment and budget deficit of Vietnam. International Journal of Energy Economics and Policy, 7(3), 42-49.
  34. Van Eyden, R., Difeto, M., Gupta, R. and Wohar, M.E. (2019). Oil price volatility and economic growth: evidence from advanced economies using more than a century's data. Applied Energy, 233, 612-621.
  35. Worlbank (2025) World Development Indicators [Online] https://data.worldbank.org/indicator
  36. /NY.GDP.MKTP.CD Accessed 15/03/2025
  37. Yıldırım, A., & Konat, G. (2023). Exploring the relationship between oil prices and economic growth in Türkiye. Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(2), 103-117.